Treść zadania

3olekx

opisz księdza J.Popiełuszko

Zadanie jest zamknięte. Autor zadania wybrał już najlepsze rozwiązanie lub straciło ono ważność.

Najlepsze rozwiązanie

  • avatar

    1 0

    Ksiądz Jerzy Popiełuszko urodził się 14 września 1947 roku we wsi Okopy koło Suchowoli na Podlasiu. Jego rodzice, Marianna i Władysław, prowadzili gospodarstwo rolne.
    Od 1961 roku Jerzy uczy się w liceum w Suchowoli. W szkole nauczyciele charakteryzowali Go jako ucznia przeciętnie zdolnego, ale ambitnego. Typ samotnika. Od dzieciństwa był ministrantem. O tym, że odpowiedział na powołanie kapłańskie, powiadomił w czasie balu maturalnego. Po maturze w 1965 roku wstępuje do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie.
    28 maja 1972 r. został kapłanem, przyjąwszy święcenia z rąk Księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
    Ks. Jerzy pełnił posługę kapłańską w parafiach: p.w. Św. Trójcy w Ząbkach i p.w. Matki Bożej Królowej Polski w Aninie oraz p.w. Dzieciątka Jezus na Żoliborzu. W posłudze duszpasterskiej szczególnie upodobał sobie pracę z dziećmi i młodzieżą.
    Ks. Jerzy Popiełuszko uczestniczył we wszystkim, co było radością czy smutkiem hutników. 25 kwietnia 1981 r. odbyła się podniosła uroczystość poświęcenia sztandaru "Solidarności" Huty "Warszawa". Mszę Św. celebrował Ks. Biskup Zbigniew Kraszewski. Tydzień później, Ksiądz Biskup odwiedził hutników w ich zakładzie.
    Po wprowadzeniu stanu wojennego Ks. Popiełuszko organizuje liczne działania charytatywne. Wspomaga ludzi prześladowanych i skrzywdzonych. Uczestniczy w procesach tych, którzy byli aresztowani za przeciwstawianie się prawu stanu wojennego. Organizuje również rozdział darów, które są przywożone z zagranicy.
    Zmarł 19 października 1984 we Włocławku.

Rozwiązania

  • userphoto

    ur. 14 września 1947 w Okopach jako Alfons Popiełuszko, zm. 19 października 1984 we Włocławku. polski ksiądz, Sługa Boży Kościoła katolickiego, zamordowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Rodzice Jerzego Popiełuszki – Władysław (1910 – 24 czerwca 2002) i Marianna z Gniedziejków (ur. 1920 r.) prowadzili gospodarstwo rolne. Chłopiec był ministrantem i wyróżniał się głęboką religijnością; był typem samotnika. Pierwszą komunię i bierzmowanie przyjął w tym samym roku – 1956. W latach 1961-1965 uczęszczał do liceum w Suchowoli. Był sumienny, ale uczył się przeciętnie. Z powodu jego religijności, rodzice byli wzywani do szkoły[5].

    Po maturze, 24 czerwca 1965 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. Po pierwszym roku studiów, w latach 1966-1968 odbywał przymusowo zasadniczą służbę wojskową w specjalnej jednostce dla kleryków w Bartoszycach. 28 maja 1972 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego, a 4 czerwca 1972 roku odprawił prymicyjną Mszę Świętą w kościele w Parszowicach. Następnie pracował w parafiach w Ząbkach (1972 – 1975) i Aninie (1975 – 1978). Z Anina został przeniesiony do Warszawy (1978) i był księdzem w Kościele Dzieciątka Jezus, św. Anny oraz, od czerwca 1980 roku, w Parafii pw. św. Stanisława Kostki. W 1978 roku został duszpasterzem środowisk medycznych w Warszawie. Od sierpnia 1980 związany ze środowiskami robotniczymi, aktywnie wspierał także Solidarność. W czasie strajku został wysłany do odprawiania mszy w Hucie Warszawa, w stanie wojennym w Kościele św. Stanisława Kostki organizował Msze za Ojczyznę. Swoją działalnością duszpasterską i nauczaniem opartym na przesłaniu:(św. Paweł- Rz 12,21)[6]
    Quote-alpha.png
    Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj

    , nauczaniu papieża Jana Pawła II i prymasa Stefana kard. Wyszyńskiego, niezłomnością i odwagą, wsparciem dla prześladowanych robotników i działaczy związkowych przez władze PRL podczas stanu wojennego, zyskał autorytet, szerokie poparcie społeczne i popularność w Warszawie, a później także w innych miastach. Działalność ks. Jerzego Popiełuszki ówczesne władze PRL uznały za krytykę i sprzeciw wobec systemu komunistycznego. 19 maja 1983 roku prowadził pogrzeb Grzegorza Przemyka[7]. We wrześniu 1983 roku zorganizował pielgrzymkę ludzi pracy na Jasną Górę; 30 września odprawił mszę świętą na Wałach[8].

    W czasie stanu wojennego wielokrotnie oskarżany przez władze PRL o zaangażowanie w działalność polityczną, stał się celem działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa. Akcję rozpracowywania księdza o kryptonimie "Popiel" rozpoczęto najpewniej w drugiej połowie 1982. Ksiądz Jerzy Popiełuszko był inwigilowany przy pomocy co najmniej czterech tajnych współpracowników. Wśród nich byli duchowni – tu szczególnie aktywny był ksiądz Michał Czajkowski (TW "Jankowski"), a także osoby świeckie, jak np. blisko współpracujący z kapłanem działacz KPN Tadeusz Stachniak (TW "Miecz" i "Tarcza")[9]. 2 grudnia 1983 roku doręczono mu wezwanie na przesłuchanie[10]. 12 grudnia ksiądz dobrowolnie stawił się w Pałacu Mostowskich – siedzibie Komendy Stołecznej MO. Tu wiceprokurator Anna Jackowska odczytała decyzję o wszczęciu śledztwa w kierunku przestępstwa z art. 194 kk w zw. z art. 58 kk, to jest, że:
    Quote-alpha.png
    przy wykonywaniu obrzędów religijnych (...), w wygłaszanych kazaniach nadużywał wolności sumienia i wyznania w ten sposób, że permanentnie oprócz treści religijnych zawierał w nich zniesławiające władze państwowe treści polityczne, a w szczególności pomawiał, że te władze posługują się fałszem, obłudą i kłamstwem, poprzez antydemokratyczne ustawodawstwo niszczą godność człowieka, a także pozbawiają społeczeństwo swobody myśli oraz działania, czym nadużywając funkcji kapłana, czynił z kościołów miejsce szkodliwej dla interesów PRL propagandy antypaństwowej.

    (za opisywane czyny groziła mu kara 10 lat pozbawienia wolności.)

    Przesłuchanie trwało kilka godzin, zadawano absurdalne pytania w rodzaju:
    Quote-alpha.png
    Dlaczego ksiądz deformuje hostię podczas liturgii?

    (chodziło o prezentowanie hostii w rękach rzekomo ustawionych w pozycji litery V – symbolu zwycięstwa, używanego przez Solidarność)[11].

    Po zakończeniu przesłuchania, w mieszkaniu księdza zarządzono rewizję (znana później jako prowokacja na Chłodnej). Przed domem czekali na księdza dziennikarze telewizyjni. Esbecy wkroczyli jako pierwsi, bez wahania otwierając różne skrytki. Ujawniono między innymi granaty łzawiące, naboje do pistoletu maszynowego, różne materiały wybuchowe, farby drukarskie[12] – podrzucone do mieszkania przez esbeków[13]. Zatrzymanego zwolniono nazajutrz, dzięki interwencji arcybiskupa Dąbrowskiego u ministra spraw wewnętrznych Czesława Kiszczaka.

    Natychmiast po tym wydarzeniu, postać ks. Popiełuszki stała się przedmiotem licznych ataków propagandowych i publicystycznych władz komunistycznych.
    Sprawę rewizji na Chłodnej opisano w artykule Garsoniera obywatela Popiełuszki, który ukazał się 27 grudnia 1983 roku w Expressie Wieczornym. Ksiądz Popiełuszko próbował skontaktować się z autorem artykułu, jednak okazało się, że taka osoba tam nie pracuje. Przesłanego sprostowania gazeta nie wydrukowała[14]. Wielokrotnie wzywano księdza na przesłuchania. Zarzuty przedstawiono mu 12 lipca 1984 roku[15]. Ostatecznie do procesu nie doszło.
    Nasilenie ataków [edytuj]

    12 września 1984 roku rozpoczęła się nowa faza ataków na księdza Popiełuszkę. Sygnał dała radziecka Izwiestija. Leonid Toporkow napisał wtedy między innymi:
    Quote-alpha.png
    (...) przekształcił swoje mieszkanie w składnicę literatury nielegalnej i ściśle współpracuje z zaciekłymi kontrrewolucjonistami. Ma się wrażenie, że nie czyta z ambony kazań, lecz ulotki napisane przez Bujaka. Zieje z nich nienawiść do socjalizmu.[16]

    Wkrótce potem do akcji włączyły się polskie służby. Jerzy Urban, piszący pod pseudonimem Jan Rem, nazwał jego kazania seansami nienawiści[17]. 17 września Urząd do Spraw Wyznań wystosował ostre pismo do Episkopatu, w którym naciskał na zaprzestanie tolerowania przez biskupów wystąpień niektórych duchownych. Wymieniono wprost nazwisko księdza Popiełuszki[18]. Wzmogły się anonimy kierowane do księdza (np. Zostaniesz bohaterem narodowym numer dwa – po Przemyku)[19].

    13 października przyszli mordercy księdza próbowali zatrzymać jego samochód koło Gdańska, rzucając w szybę kamieniem. Kierowcy udało się opanować pojazd i uciec. Później okazało się, że funkcjonariusze mieli wówczas w samochodzie między innymi: narzutę, worki, łopaty i kamienie[20].

    Szykany i naciski władz, rosnące zagrożenie oraz kłopoty zdrowotne ks. Popiełuszki były przyczyną, dla której prymas Józef Glemp zaproponował mu 16 października 1984 roku wyjazd na studia do Rzymu, pozostawiając jednak decyzję samemu zainteresowanemu. Popiełuszko z propozycji nie skorzystał[21]. 19 października 1984 r. ks. Popiełuszko został zaproszony do parafii pw. Świętych Polskich Braci Męczenników w Bydgoszczy. Spotkanie to zakończył zdaniem: "Módlmy się, byśmy byli wolni od lęku, zastraszenia, ale przede wszystkim od żądzy odwetu i przemocy". W tym samym dniu, wracając do Warszawy, na drodze do Torunia, niedaleko miejscowości Górsk, Jerzy Popiełuszko wraz ze swoim kierowcą Waldemarem Chrostowskim zostali uprowadzeni przez funkcjonariuszy Samodzielnej Grupy "D" Departamentu IV MSW w mundurach funkcjonariuszy Wydziału Ruchu Drogowego MO (Chrostowskiemu udało się uciec z kabiny samochodu, Popiełuszkę skrępowano i przewożono w bagażniku).

    30 października z zalewu na Wiśle koło Włocławka wyłowiono jego zwłoki, które zbadano w Zakładzie Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w Białymstoku pod kierunkiem prof. Marii Byrdy. W czasie sekcji wykazano ślady torturowania.

    W tzw. "procesie toruńskim" toczącym się od 27 grudnia 1984 r. do 7 lutego 1985 r. przed Sądem Wojewódzkim w Toruniu, trzej oficerowie MSW (kpt. Grzegorz Piotrowski – naczelnik wydziału Departamentu IV, por. Leszek Pękala i por. Waldemar Chmielewski) zostali oskarżeni i skazani za uprowadzenie, torturowanie i zabójstwo, zaś ich przełożony – płk Adam Pietruszka (zastępca dyrektora Departamentu IV MSW) – za sprawstwo kierownicze zbrodni. Prokurator Leszek Pietrasiński żądał kary śmierci dla Piotrowskiego oraz kar pozbawienia wolności dla pozostałych oskarżonych.

    Sąd, któremu przewodniczył SSW Artur Kujawa, a sprawozdawcą był SSW Jurand Maciejewski, wymierzył Grzegorzowi Piotrowskiemu karę 25 lat pozbawienia wolności, Adamowi Pietruszce – 25 lat, Leszkowi Pękali – 15 lat, Waldemarowi Chmielewskiemu – 14 lat.
    W 1986 roku w wyniku interwencji Czesława Kiszczaka[22] trzem sprawcom złagodzono karę: Adamowi Pietruszce karę 25 lat zamieniono na 15 lat, Leszkowi Pękali z 15 lat obniżono do 10 lat, Chmielewskiemu z 14 lat do 8.
    W grudniu 1987 r. sprawców objęła kolejna amnestia – Adamowi Pietruszce złagodzono karę z 15 do 10 lat (wyszedł na wolność w 1995 r); L. Pękali z 10 do 6 lat, W. Chmielewskiemu z 8 do 4 lat i 6 miesięcy. Grzegorzowi Piotrowskiemu zamieniono karę z 25 na 15 lat, wyszedł na wolność w 2001 r.

    Po latach dokument podpisany przez gen. Kiszczaka odnaleźli historycy IPN. Pismo jest datowane na 26 listopada 1987. Adresatem jest Józef Żyta, prokurator generalny PRL. Kiszczak wnosił o:
    Quote-alpha.png
    złagodzenie orzeczonych prawomocnie kar pozbawienia wolności wobec Grzegorza Piotrowskiego, Adama Pietruszki, Leszka Pękali i Waldemara Chmielewskiego.

    [23]

    Proces ten, podobnie jak następny dotyczący tej sprawy, a obejmujący jako oskarżonych gen. Władysława Ciastonia i gen. Zenona Płatka (obaj zostali w 1994 r. uniewinnieni z zarzutu współsprawstwa), nie ujawnił wszystkich okoliczności i inspiratorów zbrodni, co budzi do dziś liczne dyskusje. Oficjalna wersja uprowadzenia i morderstwa była wielokrotnie kwestionowana[24][25][26][27][28][29][30][31][32][33][34][35].
    Hipoteza śmierci w dniu 25.10.1984 [edytuj]

    Pod koniec 2002 prokurator Andrzej Witkowski (pion śledczy IPN w Lublinie) zasugerował nową wersję zabójstwa ks. Popiełuszki, podważającą dotychczasowe ustalenia sądu w Toruniu. Trwają starania nad ustaleniem czy za zabójstwem stały osoby wyżej postawione w hierarchii partyjno-państwowej[36]. W 2008 roku sformułowaną przez Witkowskiego hipotezę, zakładającą, że Jerzy Popiełuszko nie zginął 19 lecz 25 października, po kilkudniowych torturach w bunkrach w Kazuniu, ponownie przywołał były prokurator IPN Leszek Pietrzak[37][38]. Hipoteza ta została skrytykowana, jako nie poparta materiałem dowodowym przez m.in. Witolda Kuleszę i Krzysztofa Piesiewicza[39].

    Pomoc w uprowadzeniu i współpracę z SB zarzucano również Waldemarowi Chrostowskiemu[40]. Historyk Jan Żaryn uważa, że ta teza nie ma oparcia w zachowanym materiale dowodowym[41].
    Pogrzeb i pamięć [edytuj]
    Bydgoszcz, jeden z pierwszych pomników ks. Popiełuszki odsłonięty 19 października 1985 r. przy wielkim sprzeciwie komunistycznych władz

    Zabójstwo i ujawnienie prawdy o nim wywołało wstrząs i oburzenie społeczne. Pogrzeb 3 listopada 1984 roku zgromadził olbrzymie tłumy i przekształcił się w wielką manifestację. Został pochowany na terenie kościoła parafialnego św. Stanisława Kostki w Warszawie, w którym był kapłanem, na terenie w kształcie niewielkiego kurhanu, pod nagrobkiem w kształcie krzyża. Miejsce to jest ogrodzone kamieniami połączonymi łańcuchem, tworzącymi w kompozycji z nagrobkiem różaniec.

    Wybitny polski kompozytor Andrzej Panufnik, przebywający na emigracji w Wielkiej Brytanii skomponował Koncert fagotowy (1985) dedykowany pamięci ks. Jerzego Popiełuszki (ang. BASSOON CONCERTO for bassoon and small orchestra (1985) )[42]

    W Suchowoli, w stojącym przy rynku kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, znajduje się pomnik Jerzego Popiełuszki, a w samym mieście również izba pamięci.

    Na terenie kościoła św. Stanisława Kostki można znaleźć następujące obiekty poświęcone pamięci księdza Jerzego:

    * nagrobek,
    * dzwon jego imienia,
    * pomnik,
    * muzeum – otwarte 16 października 2004.

    Grób stał się celem licznych pielgrzymek i oficjalnych wizyt (m.in. modlił się przy nim papież Jan Paweł II 14 czerwca 1987 r.). Szacuje się, że w ciągu 10 lat miejsce to odwiedziło ok. 18 mln ludzi.

    Białystok – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki projektu Jadwigi Szczykowskiej-Załęskiej (1991) przy ul. Jana Kilińskiego[43].

    Bydgoszcz – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki (1985) przy kościele – sanktuarium Świętych Polskich Braci Męczenników, Izba pamięci Ks. Jerzego Popiełuszki, spiżowe drzwi z wizerunkami z życia i misji ks. Jerzego[44], ulica jego imienia oraz płaskorzeźby w ww. kościele[45]

    Częstochowa – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki projektu Jerzego Kędziory (2005) przy ul. Jerzego Popiełuszki[46].

    Poznań – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki przy kościele p.w. Matki Boskiej Bolesnej na Łazarzu.

    Na terenie kościoła św. Trójcy w Ząbkach, gdzie ks. Jerzy pełnił funkcję wikarego (1972-1975):

    * tablica pamiątkowa z 1989
    * pomnik (1997)[47]

    Od 2007 Gimnazjum nr 2 w Ząbkach nosi imię ks. Jerzego Popiełuszki[48], a w 2006 roku ZSO w Brzeziu przyjęło go za patrona.

    W Chicago, w dzielnicy Jackowo przy bazylice św. Jacka pomnik ks. Jerzego Popiełuszki[49] (1985).

    Nowy Jork – popiersie ks. Jerzego Popiełuszki w dzielnicy Greenpoint na Brooklyn`ie u zbiegu Nassau Avenue i Bedford Avenue, w sąsiedztwie McCarren Park.

    W 1986 brytyjski artysta Muslimgauze wydał płytę Flajelata poświęconą antysowieckim dysydentom, gdzie jako jeden z utworów włączył homilię ks. Jerzego Popiełuszki (2:13').

    W październiku 2009 w 73 polskich miastach znajdują się ulice ks. Jerzego Popiełuszki, ponadto 4 ronda i 3 place. 21 szkół w Polsce i dwie polonijne przybrały sobie go za patrona. Jego postać upamiętnia 70 pomników, w tym 8 poza granicami kraju[50].
    Wikinews
    Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews na temat Order Orła Białego dla ks. Popiełuszki


    Dnia 13 października 2009 r. (w związku z 25. rocznicą śmierci) ks. Jerzy Popiełuszko został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego[51].
    Filmy [edytuj]

    Na podstawie wydarzeń związanych z jego śmiercią powstał film Agnieszki Holland Zabić księdza (1988).

    16 lutego 2009 roku odbyła się premiera filmu fabularnego Rafała Wieczyńskiego pt. Popiełuszko. Wolność jest w nas. W główną rolę wcielił się Adam Woronowicz.
    Proces beatyfikacyjny [edytuj]

    Proces beatyfikacyjny księdza Jerzego Popiełuszki oficjalnie otwarto 8 lutego 1997 roku w kościele pw. św. Stanisława Kostki w Warszawie, a etap diecezjalny procesu zakończono dokładnie cztery lata później[52].

    3 maja 2001 roku nastąpiło wszczęcie prac przez Kongregację ds. Kanonizacyjnych, która w 2002 roku wydała dekret o ważności akt procesu[53]. Na początku roku 2009 papież zgodził się na przyspieszony tryb rozpatrzenia sprawy[54]. 19 grudnia 2009 Benedykt XVI podpisał dekret o męczeństwie ks. Jerzego Popiełuszki[55]. W dniu 15 lutego 2010 metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz ogłosił datę beatyfikacji ks. Jerzego. Będzie to 6 czerwca 2010, wtedy w całej Polsce obchodzony jest Dzień dziękczynienia[56][57].

    7 kwietnia 2010 dokonano ekshumacji szczątków ks. Jerzego Popiełuszki w celu pobrania cząstek kości, które niedługo staną się relikwiami.[58]

  • Olafoski



    Jerzy Popiełuszko
    Sługa Boży
    Jerzy Popiełuszko
    Państwo Polska Polska
    Urodzony 1947-09-1414 września 1947
    Okopy, Polska
    Zmarł 1984-10-1919 października 1984
    Włocławek, Polska
    Kapelan NSZZ Solidarność w Warszawie
    Okres sprawowania 1980 - 1984
    Proboszcz parafii św. Stanisława Kostki w Warszawie
    Okres sprawowania 1980 - 1984
    Wyznanie katolickie
    Kościół rzymskokatolicki
    Inkardynacja Archidiecezja warszawska
    Prezbiterat 1972-05-2828 maja 1972
    Odznaczenia
    Order Orła Białego
    Commons Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
    Wikicytaty Jerzy Popiełuszko w Wikicytatach
    Henryk Jankowski, Jerzy Popiełuszko i Lech Wałęsa

    Jerzy Popiełuszko (ur. 14 września[1][2][3] 1947 w Okopach jako Alfons Popiełuszko[4], zm. 19 października 1984 we Włocławku) – polski ksiądz, Sługa Boży Kościoła katolickiego, zamordowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa.


    Życiorys

    Rodzice Jerzego Popiełuszki – Władysław (1910 – 24 czerwca 2002) i Marianna z Gniedziejków (ur. 1920 r.) prowadzili gospodarstwo rolne. Chłopiec był ministrantem i wyróżniał się głęboką religijnością; był typem samotnika. Pierwszą komunię i bierzmowanie przyjął w tym samym roku – 1956. W latach 1961-1965 uczęszczał do liceum w Suchowoli. Był sumienny, ale uczył się przeciętnie. Z powodu jego religijności, rodzice byli wzywani do szkoły[5].

    Po maturze, 24 czerwca 1965 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. Po pierwszym roku studiów, w latach 1966-1968 odbywał przymusowo zasadniczą służbę wojskową w specjalnej jednostce dla kleryków w Bartoszycach. 28 maja 1972 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego, a 4 czerwca 1972 roku odprawił prymicyjną Mszę Świętą w kościele w Parszowicach. Następnie pracował w parafiach w Ząbkach (1972 – 1975) i Aninie (1975 – 1978). Z Anina został przeniesiony do Warszawy (1978) i był księdzem w Kościele Dzieciątka Jezus, św. Anny oraz, od czerwca 1980 roku, w Parafii pw. św. Stanisława Kostki. W 1978 roku został duszpasterzem środowisk medycznych w Warszawie.
    Kapłan "Solidarności"

    Od sierpnia 1980 związany ze środowiskami robotniczymi, aktywnie wspierał także Solidarność. W czasie strajku został wysłany do odprawiania mszy w Hucie Warszawa, w stanie wojennym w Kościele św. Stanisława Kostki organizował Msze za Ojczyznę. Swoją działalnością duszpasterską i nauczaniem opartym na przesłaniu:(św. Paweł- Rz 12,21)[6]
    Quote-alpha.png
    Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj

    , nauczaniu papieża Jana Pawła II i prymasa Stefana kard. Wyszyńskiego, niezłomnością i odwagą, wsparciem dla prześladowanych robotników i działaczy związkowych przez władze PRL podczas stanu wojennego, zyskał autorytet, szerokie poparcie społeczne i popularność w Warszawie, a później także w innych miastach. Działalność ks. Jerzego Popiełuszki ówczesne władze PRL uznały za krytykę i sprzeciw wobec systemu komunistycznego. 19 maja 1983 roku prowadził pogrzeb Grzegorza Przemyka[7]. We wrześniu 1983 roku zorganizował pielgrzymkę ludzi pracy na Jasną Górę; 30 września odprawił mszę świętą na Wałach[8].

    W czasie stanu wojennego wielokrotnie oskarżany przez władze PRL o zaangażowanie w działalność polityczną, stał się celem działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa. Akcję rozpracowywania księdza o kryptonimie "Popiel" rozpoczęto najpewniej w drugiej połowie 1982. Ksiądz Jerzy Popiełuszko był inwigilowany przy pomocy co najmniej czterech tajnych współpracowników. Wśród nich byli duchowni – tu szczególnie aktywny był ksiądz Michał Czajkowski (TW "Jankowski"), a także osoby świeckie, jak np. blisko współpracujący z kapłanem działacz KPN Tadeusz Stachniak (TW "Miecz" i "Tarcza")[9]. 2 grudnia 1983 roku doręczono mu wezwanie na przesłuchanie[10]. 12 grudnia ksiądz dobrowolnie stawił się w Pałacu Mostowskich – siedzibie Komendy Stołecznej MO. Tu wiceprokurator Anna Jackowska odczytała decyzję o wszczęciu śledztwa w kierunku przestępstwa z art. 194 kk w zw. z art. 58 kk, to jest, że:
    Quote-alpha.png
    przy wykonywaniu obrzędów religijnych (...), w wygłaszanych kazaniach nadużywał wolności sumienia i wyznania w ten sposób, że permanentnie oprócz treści religijnych zawierał w nich zniesławiające władze państwowe treści polityczne, a w szczególności pomawiał, że te władze posługują się fałszem, obłudą i kłamstwem, poprzez antydemokratyczne ustawodawstwo niszczą godność człowieka, a także pozbawiają społeczeństwo swobody myśli oraz działania, czym nadużywając funkcji kapłana, czynił z kościołów miejsce szkodliwej dla interesów PRL propagandy antypaństwowej.

    (za opisywane czyny groziła mu kara 10 lat pozbawienia wolności.)

    Przesłuchanie trwało kilka godzin, zadawano absurdalne pytania w rodzaju:
    Quote-alpha.png
    Dlaczego ksiądz deformuje hostię podczas liturgii?

    (chodziło o prezentowanie hostii w rękach rzekomo ustawionych w pozycji litery V – symbolu zwycięstwa, używanego przez Solidarność)[11].

    Po zakończeniu przesłuchania, w mieszkaniu księdza zarządzono rewizję (znana później jako prowokacja na Chłodnej). Przed domem czekali na księdza dziennikarze telewizyjni. Esbecy wkroczyli jako pierwsi, bez wahania otwierając różne skrytki. Ujawniono między innymi granaty łzawiące, naboje do pistoletu maszynowego, różne materiały wybuchowe, farby drukarskie[12] – podrzucone do mieszkania przez esbeków[13]. Zatrzymanego zwolniono nazajutrz, dzięki interwencji arcybiskupa Dąbrowskiego u ministra spraw wewnętrznych Czesława Kiszczaka.

    Natychmiast po tym wydarzeniu, postać ks. Popiełuszki stała się przedmiotem licznych ataków propagandowych i publicystycznych władz komunistycznych.
    Sprawę rewizji na Chłodnej opisano w artykule Garsoniera obywatela Popiełuszki, który ukazał się 27 grudnia 1983 roku w Expressie Wieczornym. Ksiądz Popiełuszko próbował skontaktować się z autorem artykułu, jednak okazało się, że taka osoba tam nie pracuje. Przesłanego sprostowania gazeta nie wydrukowała[14]. Wielokrotnie wzywano księdza na przesłuchania. Zarzuty przedstawiono mu 12 lipca 1984 roku[15]. Ostatecznie do procesu nie doszło.
    Nasilenie ataków

    12 września 1984 roku rozpoczęła się nowa faza ataków na księdza Popiełuszkę. Sygnał dała radziecka Izwiestija. Leonid Toporkow napisał wtedy między innymi:
    Quote-alpha.png
    (...) przekształcił swoje mieszkanie w składnicę literatury nielegalnej i ściśle współpracuje z zaciekłymi kontrrewolucjonistami. Ma się wrażenie, że nie czyta z ambony kazań, lecz ulotki napisane przez Bujaka. Zieje z nich nienawiść do socjalizmu.[16]

    Wkrótce potem do akcji włączyły się polskie służby. Jerzy Urban, piszący pod pseudonimem Jan Rem, nazwał jego kazania seansami nienawiści[17]. 17 września Urząd do Spraw Wyznań wystosował ostre pismo do Episkopatu, w którym naciskał na zaprzestanie tolerowania przez biskupów wystąpień niektórych duchownych. Wymieniono wprost nazwisko księdza Popiełuszki[18]. Wzmogły się anonimy kierowane do księdza (np. Zostaniesz bohaterem narodowym numer dwa – po Przemyku)[19].

    13 października przyszli mordercy księdza próbowali zatrzymać jego samochód koło Gdańska, rzucając w szybę kamieniem. Kierowcy udało się opanować pojazd i uciec. Później okazało się, że funkcjonariusze mieli wówczas w samochodzie między innymi: narzutę, worki, łopaty i kamienie[20].

    Szykany i naciski władz, rosnące zagrożenie oraz kłopoty zdrowotne ks. Popiełuszki były przyczyną, dla której prymas Józef Glemp zaproponował mu 16 października 1984 roku wyjazd na studia do Rzymu, pozostawiając jednak decyzję samemu zainteresowanemu. Popiełuszko z propozycji nie skorzystał[21].
    Okoliczności śmierci [edytuj]
    Górsk, pomnik upamiętniający porwanie ks. Popiełuszki
    Tama, miejsce wrzucenia ks. Popiełuszki do Wisły

    19 października 1984 r. ks. Popiełuszko został zaproszony do parafii pw. Świętych Polskich Braci Męczenników w Bydgoszczy. Spotkanie to zakończył zdaniem: "Módlmy się, byśmy byli wolni od lęku, zastraszenia, ale przede wszystkim od żądzy odwetu i przemocy". W tym samym dniu, wracając do Warszawy, na drodze do Torunia, niedaleko miejscowości Górsk, Jerzy Popiełuszko wraz ze swoim kierowcą Waldemarem Chrostowskim zostali uprowadzeni przez funkcjonariuszy Samodzielnej Grupy "D" Departamentu IV MSW w mundurach funkcjonariuszy Wydziału Ruchu Drogowego MO (Chrostowskiemu udało się uciec z kabiny samochodu, Popiełuszkę skrępowano i przewożono w bagażniku).

    30 października z zalewu na Wiśle koło Włocławka wyłowiono jego zwłoki, które zbadano w Zakładzie Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w Białymstoku pod kierunkiem prof. Marii Byrdy. W czasie sekcji wykazano ślady torturowania.

    W tzw. "procesie toruńskim" toczącym się od 27 grudnia 1984 r. do 7 lutego 1985 r. przed Sądem Wojewódzkim w Toruniu, trzej oficerowie MSW (kpt. Grzegorz Piotrowski – naczelnik wydziału Departamentu IV, por. Leszek Pękala i por. Waldemar Chmielewski) zostali oskarżeni i skazani za uprowadzenie, torturowanie i zabójstwo, zaś ich przełożony – płk Adam Pietruszka (zastępca dyrektora Departamentu IV MSW) – za sprawstwo kierownicze zbrodni. Prokurator Leszek Pietrasiński żądał kary śmierci dla Piotrowskiego oraz kar pozbawienia wolności dla pozostałych oskarżonych.

    Sąd, któremu przewodniczył SSW Artur Kujawa, a sprawozdawcą był SSW Jurand Maciejewski, wymierzył Grzegorzowi Piotrowskiemu karę 25 lat pozbawienia wolności, Adamowi Pietruszce – 25 lat, Leszkowi Pękali – 15 lat, Waldemarowi Chmielewskiemu – 14 lat.
    W 1986 roku w wyniku interwencji Czesława Kiszczaka[22] trzem sprawcom złagodzono karę: Adamowi Pietruszce karę 25 lat zamieniono na 15 lat, Leszkowi Pękali z 15 lat obniżono do 10 lat, Chmielewskiemu z 14 lat do 8.
    W grudniu 1987 r. sprawców objęła kolejna amnestia – Adamowi Pietruszce złagodzono karę z 15 do 10 lat (wyszedł na wolność w 1995 r); L. Pękali z 10 do 6 lat, W. Chmielewskiemu z 8 do 4 lat i 6 miesięcy. Grzegorzowi Piotrowskiemu zamieniono karę z 25 na 15 lat, wyszedł na wolność w 2001 r.

    Po latach dokument podpisany przez gen. Kiszczaka odnaleźli historycy IPN. Pismo jest datowane na 26 listopada 1987. Adresatem jest Józef Żyta, prokurator generalny PRL. Kiszczak wnosił o:
    Quote-alpha.png
    złagodzenie orzeczonych prawomocnie kar pozbawienia wolności wobec Grzegorza Piotrowskiego, Adama Pietruszki, Leszka Pękali i Waldemara Chmielewskiego.

    [23]

    Proces ten, podobnie jak następny dotyczący tej sprawy, a obejmujący jako oskarżonych gen. Władysława Ciastonia i gen. Zenona Płatka (obaj zostali w 1994 r. uniewinnieni z zarzutu współsprawstwa), nie ujawnił wszystkich okoliczności i inspiratorów zbrodni, co budzi do dziś liczne dyskusje. Oficjalna wersja uprowadzenia i morderstwa była wielokrotnie kwestionowana[24][25][26][27][28][29][30][31][32][33][34][35].
    Hipoteza śmierci w dniu 25.10.1984

    Pod koniec 2002 prokurator Andrzej Witkowski (pion śledczy IPN w Lublinie) zasugerował nową wersję zabójstwa ks. Popiełuszki, podważającą dotychczasowe ustalenia sądu w Toruniu. Trwają starania nad ustaleniem czy za zabójstwem stały osoby wyżej postawione w hierarchii partyjno-państwowej[36]. W 2008 roku sformułowaną przez Witkowskiego hipotezę, zakładającą, że Jerzy Popiełuszko nie zginął 19 lecz 25 października, po kilkudniowych torturach w bunkrach w Kazuniu, ponownie przywołał były prokurator IPN Leszek Pietrzak[37][38]. Hipoteza ta została skrytykowana, jako nie poparta materiałem dowodowym przez m.in. Witolda Kuleszę i Krzysztofa Piesiewicza[39].

    Pomoc w uprowadzeniu i współpracę z SB zarzucano również Waldemarowi Chrostowskiemu[40]. Historyk Jan Żaryn uważa, że ta teza nie ma oparcia w zachowanym materiale dowodowym[41].
    Pogrzeb i pamięć [edytuj]
    Bydgoszcz, jeden z pierwszych pomników ks. Popiełuszki odsłonięty 19 października 1985 r. przy wielkim sprzeciwie komunistycznych władz

    Zabójstwo i ujawnienie prawdy o nim wywołało wstrząs i oburzenie społeczne. Pogrzeb 3 listopada 1984 roku zgromadził olbrzymie tłumy i przekształcił się w wielką manifestację. Został pochowany na terenie kościoła parafialnego św. Stanisława Kostki w Warszawie, w którym był kapłanem, na terenie w kształcie niewielkiego kurhanu, pod nagrobkiem w kształcie krzyża. Miejsce to jest ogrodzone kamieniami połączonymi łańcuchem, tworzącymi w kompozycji z nagrobkiem różaniec.

    Wybitny polski kompozytor Andrzej Panufnik, przebywający na emigracji w Wielkiej Brytanii skomponował Koncert fagotowy (1985) dedykowany pamięci ks. Jerzego Popiełuszki (ang. BASSOON CONCERTO for bassoon and small orchestra (1985) )[42]

    W Suchowoli, w stojącym przy rynku kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, znajduje się pomnik Jerzego Popiełuszki, a w samym mieście również izba pamięci.

    Na terenie kościoła św. Stanisława Kostki można znaleźć następujące obiekty poświęcone pamięci księdza Jerzego:

    * nagrobek,
    * dzwon jego imienia,
    * pomnik,
    * muzeum – otwarte 16 października 2004.

    Grób stał się celem licznych pielgrzymek i oficjalnych wizyt (m.in. modlił się przy nim papież Jan Paweł II 14 czerwca 1987 r.). Szacuje się, że w ciągu 10 lat miejsce to odwiedziło ok. 18 mln ludzi.

    Białystok – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki projektu Jadwigi Szczykowskiej-Załęskiej (1991) przy ul. Jana Kilińskiego[43].

    Bydgoszcz – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki (1985) przy kościele – sanktuarium Świętych Polskich Braci Męczenników, Izba pamięci Ks. Jerzego Popiełuszki, spiżowe drzwi z wizerunkami z życia i misji ks. Jerzego[44], ulica jego imienia oraz płaskorzeźby w ww. kościele[45]

    Częstochowa – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki projektu Jerzego Kędziory (2005) przy ul. Jerzego Popiełuszki[46].

    Poznań – pomnik ks. Jerzego Popiełuszki przy kościele p.w. Matki Boskiej Bolesnej na Łazarzu.

    Na terenie kościoła św. Trójcy w Ząbkach, gdzie ks. Jerzy pełnił funkcję wikarego (1972-1975):

    * tablica pamiątkowa z 1989
    * pomnik (1997)[47]

    Od 2007 Gimnazjum nr 2 w Ząbkach nosi imię ks. Jerzego Popiełuszki[48], a w 2006 roku ZSO w Brzeziu przyjęło go za patrona.

    W Chicago, w dzielnicy Jackowo przy bazylice św. Jacka pomnik ks. Jerzego Popiełuszki[49] (1985).

    Nowy Jork – popiersie ks. Jerzego Popiełuszki w dzielnicy Greenpoint na Brooklyn`ie u zbiegu Nassau Avenue i Bedford Avenue, w sąsiedztwie McCarren Park.

    W 1986 brytyjski artysta Muslimgauze wydał płytę Flajelata poświęconą antysowieckim dysydentom, gdzie jako jeden z utworów włączył homilię ks. Jerzego Popiełuszki (2:13').

    W październiku 2009 w 73 polskich miastach znajdują się ulice ks. Jerzego Popiełuszki, ponadto 4 ronda i 3 place. 21 szkół w Polsce i dwie polonijne przybrały sobie go za patrona. Jego postać upamiętnia 70 pomników, w tym 8 poza granicami kraju[50].
    Wikinews
    Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews na temat Order Orła Białego dla ks. Popiełuszki


    Dnia 13 października 2009 r. (w związku z 25. rocznicą śmierci) ks. Jerzy Popiełuszko został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego[51].
    Filmy [edytuj]

    Na podstawie wydarzeń związanych z jego śmiercią powstał film Agnieszki Holland Zabić księdza (1988).

    16 lutego 2009 roku odbyła się premiera filmu fabularnego Rafała Wieczyńskiego pt. Popiełuszko. Wolność jest w nas. W główną rolę wcielił się Adam Woronowicz.
    Proces beatyfikacyjny [edytuj]

    Proces beatyfikacyjny księdza Jerzego Popiełuszki oficjalnie otwarto 8 lutego 1997 roku w kościele pw. św. Stanisława Kostki w Warszawie, a etap diecezjalny procesu zakończono dokładnie cztery lata później[52].

    3 maja 2001 roku nastąpiło wszczęcie prac przez Kongregację ds. Kanonizacyjnych, która w 2002 roku wydała dekret o ważności akt procesu[53]. Na początku roku 2009 papież zgodził się na przyspieszony tryb rozpatrzenia sprawy[54]. 19 grudnia 2009 Benedykt XVI podpisał dekret o męczeństwie ks. Jerzego Popiełuszki[55]. W dniu 15 lutego 2010 metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz ogłosił datę beatyfikacji ks. Jerzego. Będzie to 6 czerwca 2010, wtedy w całej Polsce obchodzony jest Dzień dziękczynienia[56][57].

    7 kwietnia 2010 dokonano ekshumacji szczątków ks. Jerzego Popiełuszki w celu pobrania cząstek kości, które niedługo staną się relikwiami.[58]

  • userphoto

    życiorys- Rodzice Jerzego Popiełuszki - Władysław (1910 - 24 czerwca 2002) i Marianna z Gniedziejków (ur. 1920 r.) prowadzili gospodarstwo rolne. Chłopiec był ministrantem i wyróżniał się głęboką religijnością; był typem samotnika. Pierwszą komunię i bierzmowanie przyjął w tym samym roku - 1956. W latach 1961-1965 uczęszczał do liceum w Suchowoli. Był sumienny, ale uczył się przeciętnie. Z powodu jego religijności, rodzice byli wzywani do szkoły [5].

    Po maturze, 24 czerwca 1965 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. Po pierwszym roku studiów, w latach 1966-1968 odbywał przymusowo zasadniczą służbę wojskową w specjalnej jednostce dla kleryków w Bartoszycach. 28 maja 1972 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego, a 4 czerwca 1972 roku odprawił prymicyjną Mszę Świętą w kościele w Parszowicach. Następnie pracował w parafiach w Ząbkach (1972 - 1975) i Aninie (1975 - 1978). Z Anina został przeniesiony do Warszawy (1978) i był księdzem w Kościele Dzieciątka Jezus, św. Anny oraz, od czerwca 1980 roku, w Parafii pw. św. Stanisława Kostki. W 1978 roku został duszpasterzem środowisk medycznych w Warszawie

Podobne materiały

Przydatność 55% Opisz osobę którą podziwiasz

Angelina Jolie Angelina Jolie is one of the most famous people in the world. Her name has been famous since 1999 when she appeared in “The Interrupted Girl” and in “The Bone Collector”. Since then she has appeared in many widely acclaimed and well known films. The actress is in her thirties. She is a tall, slim girl with extremely long, brown, straight hair. Her pretty face...

Przydatność 65% Opisz jeden kraj UE.

SZWECJA Szwecja leży w południowo-wschodniej części Półwyspu Skandynawskiego. Pod względem wielkości obszaru kraj zajmuje czwarte miejsce w Europie. Słynie zwłaszcza z bardzo rozbudowanego systemu opieki społecznej. W Szwecji notuje się jeden z najwyższych w świecie dochodów na jednego mieszkańca. Z perspektywy Europy, Szwedzi to mały naród. Z niecałymi 10 mln osób, kraj...

Przydatność 80% Opisz mecz stylem homeryckim

O murawo zielona, po której najdzielniejsi stąpają, na tobie to dziś dwie drużyny potężne pojedynek rozstrzygnąć raczą. Dwie drużyny, z państw sąsiednich, rodów szlacheckich, wielkich wojowników pod skrzydłami swymi kryjąc i opieką otaczając, dziś w zaciętej walce swoje siły na próbę wystawią. Jedenastu wspaniałych, potomków króla słońca, stało dumnie, w błękit...

Przydatność 50% Opisz swojego ulubionego nauczyciela

Meine Deutschlehrenin heit Katarzyna Pączek. Sie unterrichtet Deutsch und Musik. Sie ist zirca 30 (dreiig) Jahre alt. Sie hat zirca 1 (ein) Meter 75 (fnfundsiebzig). Ihre Haare sind lang und blond. Ihre Augen sind blau. Sie ist vernnftig, nett, toll und lustig. Sie ist gerecht und aufgeschlossen. Die erklrt gut und beantwortet jede Frage. Die ist immer gut vorbereitet. TŁUMACZENIE: Moja...

Przydatność 50% Opisz swój hotel

Mój hotel znajduje sie w spokojnej i cichej dzielnicy dolnoślaskiego miasta Jelenia Góra sąsiaduje bezpośrednio z Karkonoskim Parkiem Narodowym. Jest to nowoczesny osmiopietrowy obiekt o statusie hotelu czterogwiazdkowego, posiadający 170 pokoi w tym 50 jedno i 120 dwuosobowych oraz 10 apartamentów. Trasa dojazdu do hotelu jest oznakowana. Otoczenie obiektu stanowi duży, oświetlony,...

0 odpowiada - 0 ogląda - 4 rozwiązań

Dodaj zadanie

Zobacz więcej opcji