Treść zadania

Najlepsze rozwiązanie

• 

  0 0

  sonia137 27.5.2010 (18:26)

  Anglia
  
  W Wielkiej Brytanii panowały typowe dla średniowiecznej Europy stosunki feudalne, z czasem jednak pojawiły się pewne elementy odrębne i wyróżniające go na tle państw europejskich. Społeczeństwo anglosaskie dzieliło się na grupę erlów, czyli arystokrację rodową, kerlów- chłopów-żołnierzy, letów - ludzi półwolnych i niewolników. Chłop posiadał w odróżnieniu od chłopa w pozostałej części Europy ziemię na własność, a działka zwana była łanem. Chłop miał też prawo użytkowania należących do wspólnoty gminnej pastwisk, lasów i łąk. Majątki erlów i duchownych były ogromnych rozmiarów, a do użytkowania ziemi wynajmowano letów lub zubożałych erlów, którzy musieli oddać się pod opiekę pana, który zyskiwał w stosunku do nich tytuł lorda. Z czasem lord uzyskał immunitet umożliwiający mu sprawowanie sądownictwa nad sokmenami, czyli chłopami zamieszkującymi jego ziemie.
  
  Największym właścicielem ziemi w państwie był jednak król, który nagradzał nią członków swojej drużyny. Stopniowo zaczęła wykształcać się z nich nowa arystokracja urzędnicza. Wolni i półwolni mieszkańcy państwa zobowiązani byli do reperacji grodów i mostów oraz uczestniczenia w pospolitym ruszeniu. Król angielski ze względu na posiadłości na kontynencie europejskim był jednocześnie wasalem króla francuskiego.
  
  Podstawową jednostką administracyjną była gmina wiejska, o której najważniejszych sprawach decydowano na zebraniu gminnym. Władza wykonawcza spoczywała w rękach gminnego starosty. Kilka gmin tworzyło setkę, na obszarze tym osadzano stu wojowników z rodzinami. Sądownictwo pełniło zgromadzenie setki złożone z reprezentantów gmin wiejskich i właścicieli ziemskich a z czasem przeszło ono w ręce dwunastu urzędników. Setki i miasta składały się na hrabstwa, na czele których stali eldormeni, a następnie urzędnicy królewscy - szeryfowie. Pełnili oni władzę sądowniczą oraz strzegli bezpieczeństwa hrabstwa. Na jego wezwanie dwa razy do roku zbierało się gromadzenie notablów pełniące funkcje sądu odwoławczego, wyznaczające wysokość podatków oraz legalizujące wszelkie transakcje dotyczące obrotu ziemią.
  
  Król posiadał radę doradczą, która wspierała go swa radą i opiniami w kwestiach zawierania pokoju i wojny, następstwa tronu, ustawodawstwa oraz ustalania danin i podatków.
  
  W 1066 roku po bitwie pod Hastings podboju Anglii dokonał siły normańskie Wilhelma Zdobywcy. Henryk II Plantagenet w I połowie XII wieku zawładnął oprócz Anglii także częścią południowo-zachodniej Francji - Akwitanią, Andegawenią, Gaskonią. Był władcą pochodzenia francuskiego, stad jego zainteresowanie nabytkami kontynentalnymi. Władzę w tak rozległym państwie utrzymywał dzięki wspomnianym wyżej szeryfom. Całe państwo zostało objęte jednym podatkiem, co wywołało spór z duchowieństwem. Konstytucje klarendońskie likwidowały przywileje kościoła anglikańskiego w postaci sądownictwa kościelnego, zwolnień podatkowych, zakazu rozstrzygania konfliktu kościoła z władzą monarszą przez papieża. Szczególnie ostry przebieg miał konflikt króla z przywódcą antykrólewskiej opozycji arcybiskupem Canterbury Thomasem Becket'em. Becket nie chcąc się podporządkować nowym regulacjom schronił się w klasztorze cysterskim na kontynencie. Henryk II zgodził się na ugodę arcybiskupem, jednak po powrocie do Anglii Becket nie zmienił swego stanowiska. Dworzanie Henryka II uznali, że jedyną metodą rozwiązania sporu z arcybiskupem jest jego usunięcie. Zamordowanie Becket'a ściągnęło na króla dezaprobatę i potępienie społeczeństwa i spowodowało powstanie silnej opozycji. W rezultacie król musiał zlikwidować konstytucje klarendońskie i odbyć pielgrzymkę pokutną do grobu zamordowanego arcybiskupa. Henryk II planował nie tylko zdobycie korony francuskiej ale nawet cesarskiej. Dla realizacji tego celu zorganizował armię zaciężną. Utrzymywanie żołnierza zawodowego wiązało się jednak z koniecznością płacenia mu żołdu i to m.in. było powodem wprowadzenia nowych podatków w państwie i sporu z duchowieństwem. Następca Henryka II Ryszard Lwie Serce większość swego panowania spędził biorąc udział w krucjatach przeciwko niewiernym. Sojusz wymierzony w Ryszarda zawiązali jego brat Jan bez Ziemi oraz król francuski Filip August. Gdy Ryszard Lwie Serce dostał się do niewoli cesarskiej czynili oni mnóstwo zabiegów, by trwała ona jak najdłużej. Po oswobodzeniu z niewoli cesarskiej i powrocie do kraju Ryszard przystąpił do rozprawienia się z uzurpatorami czyhającymi na jego władzę. Jan bez Ziemi musiał poddać się woli brata a Filipowi Augustowi zagroziła kolejna wojna z Anglią, do której nie doszło jedynie na skutek interwencji papiestwa. Ryszard Lwie Serce zmarł w 1199 roku na skutek rany odniesionej w trakcie walk w Akwitanii. Kolejny władca i brat Ryszarda Lwie Serce Jan bez Ziemi chciał wzmocnić pozycję monarchy i rewindykować utracone przez dotychczasowych władców ziemie. Szybko popadł w konflikt ze swym dotychczasowym sojusznikiem - królem francuskim. W rezultacie jego panowanie zakończyło się utratą ziem angielskich we Francji, stąd jego przydomek. Nastąpiło to, gdy Filip August na mocy wyroku sądu parów, który nakazał konfiskatę kontynentalnych posiadłości angielskich rozpoczął ich podbój, który trwał w latach 1203-1208. Dla uzyskania środków na wojny z Francją nałożył na ludność wysokie podatki co wywołało opór duchownych, którzy doprowadzili do obłożenia króla klątwą papieską. Papież zwrócił się wtedy z prośbą o pomoc do Filipa Augusta, któremu obiecał koronę angielską. W tej sytuacji Jan bez Zmieni uznał się w 1213 roku za lennika papieskiego. Ostatecznie plany Jana bez Ziemi dotyczące odzyskania posiadłości kontynentalnych pogrzebała bitwa pod Bouvines w 1214 roku, w której cesarz Otton IV został pokonany przez wojska francuskie. W ten sposób w łeb wziął plan zaatakowania Francji z dwóch stron, z południa przez Anglików i z północnego wschodu przez wojska cesarskie. Jan bez Ziemi powrócił wtedy do Anglii, gdzie doszło do wybuchu powstania żądającego przywrócenia swobód i zniesienia ucisku podatkowego. W rezultacie w 1215 roku Jan bez Ziemi został zmuszony do wydania przywileju dla szlachty zwanego Wielką Kartą Swobód, która uzależniała decyzje podatkowe monarchy od zgody Wielkiej Rady złożonej z duchownych i świeckich możnych, ograniczała samowolę urzędników państwowych, przede wszystkim szeryfów oraz dawała prawo każdemu obywatelowi do procesu sądowego. Ponadto zapewniono autonomię kościołowi angielskiemu, wolność handlu, zagwarantowano przyznawanie urzędów Anglikom, nakazano zwrot majątków odebranych nieprawnie tzn. bez wyroków sądowych. Na mocy postanowień Wielkiej Karty Swobód miała powstać specjalna rada kontrolująca przestrzeganie je postanowień. Jan bez Ziemi za wszelką cenę chciał obalić Kartę Swobodę odwołując się nawet w tym celu do papieża. Zabiegi jego zostały udaremnione przez śmierć w 1216 roku.
  
  Wielka Karta Swobód dała podstawę dla powstania parlamentu angielskiego, bowiem szlachta powołując się na jej postanowienia wymogła na królu Henryku III prowizje oksfordzkie przyjęte w 1258 roku. Poprzez utworzenie 15-osobowej rady doradczej tzw. parlamentu zwoływanej trzy razy do roku ograniczyły one prerogatywy władzy królewskiej, 12-osbowa komisja miała kontrolować działanie urzędników królewskich i skarbu. Po zerwaniu prowizji oksfordzkich i zawarciu sojuszu z królem francuskim oraz papieżem szlachta angielska pod przywództwem Szymona z Montfort podniosła bunt antykrólewski. Po pokonaniu wojsk królewskich w 1264 roku w bitwie pod Lewes opozycja udała się do Londynu, gdzie powiększyła skład obradującego nadzwyczajnie parlamentu o przedstawicieli rycerstwa i mieszczaństwa. Parlament tworzyli przedstawiciele, więc odtąd wszystkich stanów - szlachty, duchowieństwa, mieszczaństwa oraz rycerstwa. Od XIV wieku parlament angielski zwoływano w miarę regularnie. Ustaliło się, że parlament składał się z Izby Gmin będącej reprezentacją szlachty, mieszczaństwa i rycerstwa oraz z Izby Lordów składającej się z możnych duchownych i świeckich. W 1295 roku zagwarantowano. Iż król nie mógł nakładać nowych podatków bez uprzedniej zgody parlamentu. W XIV wieku parlament zyskał tez uprawnienia ustawodawcze oraz najwyższego organu władzy sądowniczej.

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie