Treść zadania

Przeczytaj uważnie poniższy tekst, a następnie wykonaj związane z nim zadania. Odpowiadaj tylko na podstawie tekstu i tylko własnymi słowami, chyba, że w zadaniu polecono inaczej.

Kto potrzebuje patriotyzmu?
1. Polski upór w dochodzeniu praw narodu do istnienia sprawił, że kultura polska była w XIX wieku kulturą pociągającą, że kiedy bycie Polakiem utrudniało życie, polonizowały się dziesiątki tysięcy, także Austriaków i Niemców. Dlaczegóżby się tej specyfiki wyrzekać teraz, kiedy w dodatku nic już nie kosztuje, bo ci, co mieli polec, już polegli?
2. Czy i komu dziś jest potrzebny patriotyzm, żywiący się poczuciem wspólnej tradycji i poczuciem odpowiedzialności za jej trwanie? Najwidoczniej nie tym ludziom, którzy chcieliby „zredukować patriotyzm do takich cnót jak rzetelne płacenie podatków, poszanowanie prawa, przyzwoitość, uczciwość i punktualność”, czyli do cnót uniwersalnych, wypranych z zaszłości i kulturowego konkretu.
3. Im obojętne jest zapewne, do jakiego ciągu historycznego weszli, w jakim języku słyszeli i wymawiali pierwsze słowa, jakie śpiewali piosenki, na jakie patrzyli drzewa i rzeki. Ich poczucie odpowiedzialności za zbiorowość jest czysto formalne - postulują stosowanie się do obowiązujących przepisów i ogólnych norm współistnienia – i nie naraża na żadne trudne wybory. Na pomniki i zabytki nie patrzą, jako na testament do wypełnienia, cmentarze nie budzą w nich refleksji odnoszących się do ich własnych działań.
4. Są jednak i tacy, a znajdujemy ich we wszystkich warstwach społecznych, którzy odczuwają potrzebę patriotyzmu opartego na wspólnej kulturze i wyrażającego się przez zobowiązanie, przez wolę przyjęcia współodpowiedzialności. Poczucie zakorzenienia i przynależności budzi w nich zarazem poczucie nakazu, by dla polskiej kultury i zbiorowości coś zrobić, by nie dać zmarnieć spuściźnie pokoleń.
5. Oczywiście taki patriotyzm zderza się frontalnie ze współczesną ekonomizacją wszystkich wartości, z postawą, która znakomicie streszcza formuła: Cash is fact, everything is option – tylko gotówka jest faktem, cała reszta to poglądy. A po cóż mieć poglądy, które coś kosztują?
6. Zapewne tacy ludzie stanowią w naszym społeczeństwie mniejszość, ale przecież tak samo mniejszości potrzebna jest muzyka Chopina czy Mozarta, tylko mniejszość chce przeżywać wzruszenie na temat poetyckiej lekkości gotyckich łuków czy tego zespolenia rzeczywistości i ducha, jakie widzimy w rzeźbie romańskiej, pragnie oglądać miejsca, gdzie zrodziła się europejska cywilizacja i miejsca, o których czytamy w Trylogii, tylko mniejszość czuje skurcz gardła, kiedy czyta strofy Kochanowskiego czy owo genialne ułożenie zgłosek w wierszu jego następcy, Sępa-Szarzyńskiego: „Pokój szczęśliwość, ale bojowanie/Byt nasz podniebny”.
7. Przeżycie ojczyzny, dawniej powszechne, niemal przymusowe, staje się dzisiaj przeżyciem z wyboru, częściowo moralnego, częściowo uczuciowego. Jesteśmy patriotami, bo nimi być chcemy, choć nie musimy.
8. Natomiast spory na temat patriotyzmu nie wyjdą z zarośli nieporozumień i wieloznaczności, jeżeli się ich nie ustawi zaczynając od płaszczyzny filozoficznej. Od ustalenia, za jaką wizją człowieczeństwa się opowiadamy. Czy naszym wzorem jest człowiek zakorzeniony w historii i konkrecie społecznym i kulturowym, obciążony przez ten konkret koniecznością wyborów, nieraz tragicznych - czy też wolny od zaszłości, silny dzięki wyzwoleniu homo oeconomicus?
9. Czy człowiek , któremu świadomość zbiorowej przeszłości i poczucie więzi ze wspólnotą dostarcza bogactwa przeżyć, a więc także i cierpień, i dumy, i wstydu czy też człowiek, który za siebie odpowiada, tylko z siebie jest rad, tylko własne klęski przezywa, tylko we własnym istnieniu sens znajduje?
10. I tu jest właśnie sedno sprawy: czy sens istnienia, uzasadnienie celów i decyzji znajdujemy w sobie - czy poza sobą?


Zadanie 1 (1p)
Kultura polska w XIX wieku była atrakcyjna nie tylko dla Polaków, ale także dla obcokrajowców, ponieważ:
1. Bycie Polakiem ułatwiało życie
2. Bycie Polakiem zapewniało szybką karierą
3. Polska była silnym państwem
4. Polacy uparcie walczyli o prawa swojego narodu do istnienia

Zadanie 2 (1p)
Jak rozumiesz użyte w akapicie 1 pojęcie „polonizowania się”? Kogo ono dotyczy?

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

Zadanie 3 (2p)
W akapicie 2 autor pisze o tym, że patriotyzm może być różnie pojmowany – szeroko lub wąsko. Przedstaw te dwie definicje patriotyzmu
Wąskie rozumienie …………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..
Szerokie rozumienie ………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

Zadanie 4 (1p)
W akapicie 3 autor mówi o obojętności pewnej grupy ludzi. Na czym polega ta obojętność?

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

Zadanie 5 (1 p)
W jakim sensie „pomniki i zabytki mogą być testamentem do wypełnienia”?

…………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 6 (2 p) Biorąc pod uwagę treść akapitu 4, wyjaśnij, jaki wpływ na pewną grupę ludzi wywiera uczucie patriotyzmu. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 7 (1 p) Z jakiego powodu przejawianie zaangażowanej formy patriotyzmu może nie być łatwe? Odpowiedz na podstawie akapitu 5 …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 8 (1 p) W akapicie 6 o ludziach stanowiących mniejszość społeczeństwa autor mówi w sensie: 1. Ani pozytywnym ani negatywnym 2. Raz pozytywnym, raz negatywnym 3. Pozytywnym 4. Negatywnym Zadanie 9 (2 p) Odnosząc się do podanych przez autora w akapicie 6 przykładów, wyjaśnij, czym wyróżnia się wspomniana mniejszość społeczna? Odpowiedz jednym zdaniem …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 10 (2 p) Na czym polega najważniejsza zmiana, jeśli chodzi o przeżywanie miłości do ojczyzny dawniej i dziś? Odpowiedz na podstawie akapitu 7. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 11 (1 p) Użyte w akapicie 8 określenia: „zarośla nieporozumień” to: 1. Epitet 2. Porównanie 3. Oksymoron 4. Metafora Zadanie 12 (1 p) Na jakie pytanie musimy znaleźć odpowiedź, jeśli chcemy uniknąć nieporozumień w kwestii patriotyzmu? Sformułuj to pytanie, biorąc pod uwagę treść akapitu 8 …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 13 (1 p) Jakie uczucia – pozytywne czy negatywne – wchodzą w skład „bogactwa przeżyć”? Odpowiedz jednym zdaniem na podst. akapitu 9 …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 14 (2 p) Na jakie dwa źródła sensu istnienia i celu życia zwraca uwagę autor w akapicie 10?. Jaki to ma związek z główną myślą tekstu? …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. Zadanie 15 (1 p) Odpowiedz w 2-3 zdaniach na pytanie zawarte w tytule artykułu, biorąc pod uwagę treść całego tekstu:, „Kto potrzebuje patriotyzmu” …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. prosze o pomoc bardzo potrzebne:(