Treść zadania

Omdlenie. Przy omdleniu następuje utrata przytomności, zblednięcie skóry twarzy, rzadki oddech, słabe tętno. Zemdlonego należy położyć tak, by głowa znalazła się niżej niż nogi, rozluźnić uciskające części odzieży (odpiąć pasek, biustonosz, kołnierzyk bluzki lub koszuli), zapewnić dopływ świeżego powietrza i podać do wąchania amoniak (na watce lub chusteczce). Jeśli zemdlony nie odzyskuje przytomności, zastosować sztuczne oddychanie i w tym czasie wezwać lekarza. C'6 Udar słoneczny. Udar słoneczny występuje na skutek długo- trwałego działania promieni słonecznych na odkrytą głowę. Objawy udaru to wysoka temperatura, dreszcze, zaczerwie- nienie twarzy, silny ból głowy, w cięższych przypadkach nudności, a nawet utrata przytomności. Należy umieścić po- szkodowanego w cieniu, w przewiewnym miejscu. Położyć mu na głowę, twarz, klatkę piersiową zimne kompresy. Jeśli poszkodowany jest przytomny podać mu do picia zimną kawę lub herbatę oraz krople nasercowe. Jeśli nastąpiła utrata przytomności stosować sztuczne oddychanie i wezwać lekarza. Otarcie nóg. Drobne otarcia smaruje się zielenią brylantową i zakłada prestoplast. W przypadku utworzenia się pęcherza (białawy) należy przecierać go spirytusem i nałożyć opatru- nek z jałowej gazy (pęcherzy nie przecinać). Zranienia. Każdą ranę, bez względu na rodzaj, należy szybko zdezynfekować smarując jej brzegi zielenią brylantową lub fioletem metylowym. Jeśli rana jest zanieczyszczona, przemy- wa się ją wodą utlenioną lub roztworem nadmanganianu potasu (roztwór powinien mieć lekko różowy kolor). Małą rankę (zadrapanie, lekkie skaleczenie) wystarczy posmarować „lakierem", większą należy pokryć wysterylizowaną gazą i obandażować. Przy ranach, szczególnie zanieczyszczonych konieczny jest zastrzyk surowicy przeciwtężcowej. Decyzję o wykonaniu zastrzyku podejmuje zawsze lekarz. Krwawienia. Krwawienia z ran tamuje się przez ucisk pakietu sterylizowanej gazy, umocowanego na ranie. Zdarza się jed- nak, że przy głębszych ranach następuje krwotok z naczyń krwionośnych. Należy wtedy rozpoznać czy ma się do czy- nienia z krwotokiem z naczynia tętniczego (krew o barwie żywo czerwonej, tryska strumieniem) czy żylnego (krew ciemna spływająca). W obu wypadkach konieczne jest za- łożenie opaski uciskowej, którą zakłada się powyżej miejsca zranienia przy krwotoku tętnicy, a poniżej rany przy krwo- toku z żyły (np. przy zranieniu naczynia tętniczego na udzie opaskę tętniczą zakłada się na wysokości pachwiny, przy zranieniu dłoni na ramieniu itd.). Opaskę uciskową zakłada się mocno, aż krwawienie ustąpi. Pamiętać jednak należy, że opaska nie może być zaciśnięta dłużej niż przez 2 godz. Jeżeli krwawienie nie ustępuje, a ranny nie znalazł się w tym czasie pod opieką lekarza, ucisk opaski należy uwolnić na 2 minuty, po czym ponownie ją zacisnąć. Tak postępuje się do czasu przekazania rannego lekarzowi. Zakładający opaskę uciskową obowiązany jest do notowania czasu zaciśnięcia i zwalniania opaski. Zwichnięcia i złamania. Oba urazy połączone zostały świa- domie, gdyż nawet przy podejrzeniu złamania, postępować należy jak przy złamaniu. Konieczne jest natychmiastowe unieruchomienie kości. Obowiązuje zasada, że unieruchamia się dwa sąsiadujące stawy (powyżej i poniżej złamania). Kończynę unieruchamia się za pomocą łupek, deski, kija, laski itp. — które owija się watą, bandażem lub jakąś częścią garderoby i bandażuje się. Poszkodowanemu podaje się leki przeciwbólowe (pabialginę, veramon) i ostrożnie transportuje do szpitala. Przy złamaniu otwartym, gdy rozerwana jest skóra i tkanki miękkie, natychmiast założyć na ranę jałowy opatrunek. Ratowanie tonących. Prócz licencjonowanych ratowników i osób znających chwyty ratownicze, wszyscy inni mogą tylko stosować sposoby pośredniego ratowania osoby zagro- żonej utonięciem. Ratowanie pośrednie wymaga, by ratujący miał pod stopami trwałe oparcie: brzeg, kładka, łódź lub dno (tylko gdy jest płytko). Udzielenie pomocy w formie bezpo- średniej jest możliwe wówczas, gdy tonący zachował przy- najmniej resztki świadomości i siły. Jeśli ratowany po przy- holowaniu go do brzegu nie stracił przytomności, należy pomóc mu wyjść % wody, zdjąć mokrą odzież, po czym, położyć go i ciepło okryć podając w celu rozgrzania i po- budzenia obiegu krwi ciepły napój. Ratujący ma obowiązek przekazania ratowanego pod opiekę lekarza. W wypadku gdy ratowany jest nieprzytomny, należy po wy- niesieniu na brzeg usunąć z dróg oddechowych i pokarmo- wych wodę, a następnie położyć go na wznak, z ramionami przy udach, na twardym, płaskim podłożu, otworzyć mu usta i palcem owiniętym gazą lub jakimkolwiek czystym mate- riałem usunąć zanieczyszczenia z jamy ustnej (śluz, szlam, pokarm). Dopiero wtedy można przystąpić do wykonywania sztucznego oddychania metodą usta—usta lub usta—nos. W tym calu ratujący klęka z boku przy głowie ratowanego twarzą do niego. Jedną ręką ujmuje głowę leżącego od tyłu, drugą podsuwa mu pod kark unosząc głowę ku przodowi i ku górze tak, by żuchwa ratowanego wystawała przed szczęką górną, a następnie odchyla głowę ratowanego głęboko do tyłu. Następnie ratujący kładzie jedną rękę na czole rato- wanego, a drugą na żuchwie (głowa leżącego nie powinna zmienić położenia), wykonuje ustami wdech, przykłada je do ust ratowanego zaciskając ręką leżącą na czole jego nos i wdmuchuje powietrze, po czym odejmuje usta, robi po- nowny wdech i znów wdmuchuje powietrze do ust ratowa- nego. Powietrze wdmuchiwać należy 12 do 16 razy na minutę. Oddychanie usta—nos wykonuje się w tym samym położeniu tylko ratujący zatyka ręką leżącą na żuchwie usta ratowa- nego, a powietrze wdmuchuje do jego nosa obejmując go ustami. Odmianę usta—nos stosuje się przy ratowaniu dzieci lub osób o wątłej budowie. Sztuczne oddychanie wolno przerwać przed przybyciem le- karza tylko w przypadku, gdy ratowany zacznie sam od- dychać. Pogryzienie przez psa. Przy pogryzieniu przez psa należy ranę opatrzyć, odszukać właściciela psa i sprawdzić czy pies był szczepiony przeciw wściekliźnie. W przypadku, gdy pies jest nieznany, osoba pokąsana musi udać się do najbliższego lekarza i poddać się szczepieniom przeciw wściekliźnie. (W czasie wędrówki turysta może zostać pogryziony także przez wściekłe lisy, wiewiórki itp. Należy wtedy także nie- zwłocznie udać się po poradę do lekarza.) Ukąszenie żmii. W okolicy miejsca ukąszenia — powyżej rany — należy założyć szybko opaskę uciskową, by jad się nie rozszedł. Dobrze jest na ranę przystawić bańkę, by z krwią wypłynęła część jadu. Jeśli jest surowica — dać natychmiast zastrzyk (domięśniowo, część surowicy można wstrzyknąć w miejsce ukąszenia). Gdy choremu zrobi się słabo — podać mu czarną kawę lub krople nasercowe i szyb- ko odesłać do lekarza. Oparzenia. Rozróżnia się trzy stopnie oparzenia: I stopień — na skórze występuje silne zaczerwienienie i obrzęk. Pierwsza pomoc polega na przyłożeniu na opa- rzone miejsce gazy nasączonej spirytusem. Jeśli brak spiry- tusu można posypać oparzone miejsce talkiem, mąką karto- flaną, sodą oczyszczoną lub stosować zimne okłady z 35% roztworu sody albo 1% roztworu nadmanganianu potasu. II stopień — prócz wymienionych objawów na skórze wy- stępują pęcherze. Na miejsce oparzenia nałożyć jałowy opa- trunek (nie wolno przecinać pęcherzy) i wezwać lekarza. III stopień — skóra i leżące pod nią tkanki obumierają, a niekiedy ulegają zwęgleniu. Pierwsza pomoc polega na założeniu jałowego opatrunku i przewiezieniu poparzonego do szpitala. Odmrożenia. Przy lekkim odmrożeniu (pierwszego stopnia) skóra staje się bladosina i traci czucie. Należy nacierać miejsca odmrożone wełnianym materiałem lub czystą suchą ręką, aż do zaczerwienienia skóry. Odmroziny przeciera się spirytusem i smaruje maścią tranową lub ichtiolową.