Treść zadania

Rozwiązania

• 

  0 0

  niusia1992 10.3.2012 (11:26)

  Pisownia nie z rzeczownikami
  
  Nie z rzeczownikami piszemy łącznie, niezależnie od tego, czy jest to wyraz zleksykalizowany (niepokój, nieszczęście, niedotrzymanie), czy też doraźnie utworzony (niekorektor, nieksiążka).
  
  Wyjątki są natomiast dwa:
  
  gdy nie jest wyraźnym przeciwstawieniem, piszemy je osobno, np. nie korektor, ale redaktor;
  gdy człon drugi w przeciwstawieniach logicznych pisze się wielką literą, poprawny jest zapis z łącznikiem, np. nie-Polak, nie-Europejczyk itp.
  
  
  Pisownia nie z przymiotnikami
  
  Nie z przymiotnikami piszemy łącznie, np. niedrogi, niebrzydki, nieciekawy.
  
  Ale wyjątki od tej zasady są trzy:
  
  gdy nie jest wyraźnym przeciwstawieniem, piszemy je osobno, np. nie brzydki, ale ładny;
  gdy człon drugi w przeciwstawieniach logicznych pisze się wielką literą, poprawny jest zapis z łącznikiem, np. nie-Szekspirowski (dramat) itp.
  gdy nie łączy się z przymiotnikiem w stopniu wyższym i najwyższym, piszemy je osobno, np. nie gorszy, nie najlepszy (uwaga na to słowo, bo Word nie podkreśla pisowni *nienajlepszy jako błędnej).
  
  
  
  Pisownia nie z imiesłowami
  
  Imiesłowy dzielą się na przysłówkowe (na -ąc, -łszy i -wszy) i przymiotnikowe (na -ący, -ny, -ty).
  
  Z imiesłowami przysłówkowymi nie piszemy zawsze osobno (nie widząc, nie czytając, nie ujrzawszy, nie przeczytawszy).
  
  Z imiesłowami przymiotnikowymi nie piszemy łącznie (niebędący, nieoceniony, nieumyty), jednak zasada ta ma „dopiero” 14 lat (9 grudnia 1997 r. wprowadzona została tą uchwałą RJP) i nadal dopuszczalna jest pisownia rozdzielna, gdy imiesłów jest użyty w znaczeniu czasownikowym (kwestię tę omówię niebawem w oddzielnym wpisie).
  
  
  
  Pisownia nie z przysłówkami
  
  Przysłówki mogą być utworzone albo od przymiotników, albo w inny sposób.
  
  1. Przysłówki utworzone od przymiotników
  
  W stopniu równym nie piszemy łącznie, np. nietrudno, niełatwo, niemile (bo to przysłówki utworzone od przymiotników nietrudny, niełatwy, niemiły).
  
  W stopniu wyższym i najwyższym obowiązuje już jednak pisownia rozdzielna, np. nie lepiej, nie najlepiej.
  
  2. Pozostałe przysłówki
  
  Nieco inaczej rzecz się ma z przysłówkami nieutworzonymi od przymiotników – wówczas obowiązuje pisownia rozdzielna, np. nie bardzo, nie całkiem, nie tylko, nie wszędzie, nie tutaj itp.
  
  
  
  Pisownia nie z czasownikami
  
  Nie z czasownikami i wyrazami mającymi znaczenie czasownikowe (brak, można, potrzeba, wiadomo, warto, wolno) piszemy osobno, np. nie śpię, nie lubię, nie można, nie wiadomo itp.
  
  Wyjątkiem jest pisownia nielicznych czasowników utworzonych od rzeczowników z przedrostkowym nie, np. niepokoić (od: niepokój), niewolić (od: niewola), a także czasowniki niedomagać, niedowidzieć oraz nienawidzić.

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie