Treść zadania

Najlepsze rozwiązanie

• 

  0 0

  bozkoz 17.5.2010 (09:49)

  1. Morze Bałtyckie klasyfikowane jest jako morze śródlądowe, półzamknięte. Z racji swej niewielkiej głębokości uważa się go za morze szelfowe. Położone jest w Europie Północnej pomiędzy Półwyspem Skandynawskim a środkową i wschodnią częścią kontynentu europejskiego. Wymiana wód Bałtyku odbywa się przez tzw. Cieśniny Duńskie, tj.: Wielki Bełt, Mały Bełt, Sund, Kattegat i Skagerrak. W basenie tego morza położonych jest 9 państw: Dania, Szwecja, Finlandia, Estonia, Litwa, Łotwa, Rosja, Polska, Niemcy. Ponadto stanowi ono zlewisko dla: Norwegii, Czech oraz Słowacji. Zbiornik zajmuje powierzchnię 415,3tys. km2, a jego całkowita objętość wynosi 22mln km3.
  Bałtyk jest morzem płytkim; jego średnia głębokość wynosi 52m, a maksymalna zmierzona została w Głębi Landsort i osiąga 459m. Cechą charakterystyczną tego morza jest silnie rozwinięta linia brzegowa, którą urozmaicają liczne zatoki (największe: Botnicka, Fińska, Ryska, Gdańska, Pomorska, Meklemburska, Liońska, Hanu) oraz wyspy (m. in. Gotlandia, Olandia, Sarema, Hiuma, Uznam, Wolin). Bardzo duża jest również różnorodność samych wybrzeży. Generalnie można stwierdzić, że wybrzeża południowe są raczej niskie, piaszczyste, często mierzejowe, z występującymi dosyć często pasami wydmowymi oraz sporadycznie pojawiającymi się klifami. Północne wybrzeża z kolei są zdecydowanie wyższe i raczej skaliste aniżeli piaszczyste. Najczęściej są to wybrzeża typu szkierowego bądź fiordowego.
  Zlewisko Morza Bałtyckiego ma powierzchnię około 1,7mln km2, co stanowi mniej więcej 17% powierzchni kontynentu europejskiego. Do omawianego zbiornika uchodzi około 250 rzek, spośród których największymi są: Newa, Wisła, Dźwina, Niemen, Odra.
  Bałtyk jest morzem bardzo młodym, którego historia nie jest dłuższa niż 12 tys. lat. W swoich dziejach przechodził on przez różne fazy; w pewnych nie miał on dostępu do Oceanu Atlantyckiego i stanowił zbiornik jeziorny, w innych natomiast zachodziła swobodna wymiana wód. Kolejnymi etapami w historii Bałtyku były: Bałtyckie Jezioro Lodowe (12- 10tys, lat temu), Morze Yoldiowe (10- 9tys. lat temu), Jezioro Ancylusowe (9- 8tys. lat temu) Morze Litorynowe (8- 4 tys. lat temu).
  Mimo tego, że Bałtyk jest morzem śródlądowym, półzamkniętym, nie należy on do zbiorników spokojnych. Często występują na nim sztormy, w czasie których powstają fale o długości dochodzącej do 9m.
  
  
  2. Flora Bałtyku właściwa jest dla warunków termicznych oraz zasolenia panujących w tym zbiorniku morskim. Dominują gatunki słonawowodne, słonowodne, aczkolwiek spotykane są również organizmy oceaniczne. W Bałtyku żyją trzy grupy roślin osiadłych. Są nimi glony: zielenice, brunatnice oraz krasnorosty. Oprócz tego w niektórych obszarach Bałtyku spotykane są również skupiska roślin kwiatowych, które tworzą podwodne łąki. Są one bardzo ważne z punktu widzenia wielu gatunków zwierzęcych, dla których stanowią miejsce schronienia w razie niebezpieczeństwa. łąki podwodne są również dogodnym miejscem tarliskowym dla wielu ryb, jednak w ostatnim czasie powierzchnia tych łąk została w znacznej mierze ograniczona, na skutek coraz większego stopnia zanieczyszczenia wód.
  Oprócz dużych organizmów roślinnych w Bałtyku występuje również fitoplankton, który jest raczej ubogi, ze względu na nieokreślone warunki zasolenia (dla organizmów słodkowodnych woda Bałtyku jest zbyt słona, zaś dla typowo morskich i oceanicznych- niedostatecznie zasolona). W skład fitoplanktonu wchodzą przede wszystkim okrzemki; liczne są także zielenice oraz sinice.
  Jeszcze uboższy od świata roślinnego Bałtyku jest świat zwierzęcy. Powód jest taki sam, jak i w przypadku roślin- warunki niesprzyjające zarówno dla typowo słono- jak i typowo słodkowodnych. Zwierzętami Morza Bałtyckiego są zarówno organizmy morskie, które przystosowały się do życia w warunkach zmniejszonego zasolenia (m. in. meduzy, wieloszczety, krewetki, szproty, śledzie, morświny, foki), jak i zwierzęta słodkowodne potrafiące żyć także w wodzie słonawej (stułbie, wypławki, szczupaki, sieje, okonie, sandacze). Brakuje natomiast w Bałtyku zwierząt typowo morskich, egzystujących w warunkach znacznego zasolenie. Nieliczne tego typu gatunki pojawiają się jedynie na zachodnich krańcach zbiornika (rozgwiazda, wężowidło białe, trąbik atlantycki).
  
  
  3. Morze Bałtyckie należy do bardzo zanieczyszczonych. Źródeł zanieczyszczeń jest wiele. W największych ilościach do zbiornika tego trafiają:
  - sole biogenne, czyli związki azotu, fosforu (stosowane miedzy innymi w rolnictwie), które wywołują zjawisko eutrofizacji wód
  - związki toksyczne (np. metale ciężkie), które mają skłonność do magazynowania się w organizmach żywych
  - substancje ropopochodne (dostające się do morza miedzy innymi podczas awarii)
  - substancje radioaktywne (trafiają do wód morskich z opadami atmosferycznymi)
  - różnego rodzaju inne zanieczyszczenia i śmieci
  
  4. Obecnie największe zagrożenie dla Bałtyku stanowią pierwsze z wymienionych zanieczyszczeń, czyli tzw. związki biogenne. Są one odpowiedzialne za występowanie procesu eutrofizacji wód. Proces ten polega na nadmiernej produkcji biomasy w zbiorniku wodnym, wywołanej dostarczaniem do niego substancji odżywczych (azotu, fosforu, potasu, sodu). W wyniku tego dochodzi do zjawiska eutrofizmu, które objawia się tym, że życie w zbiorniku wodnym rozwija się niezwykle bujnie, powstają zawity. Zbiornik eutroficzny odznacza się niedoborem tlenu, gdyż występujące w nadmiarze organizmy żywe wykorzystują całkowitą jego zawartość. Braki tlenu zaznaczają się zwłaszcza w warstwie przydennej, w której to strefie dochodzi również do koncentracji toksycznych substancji wydzielanych przez żywe bądź obumarłe zwierzęta. Woda morska, w której zachodzą procesy eutrofizacji odznacza się charakterystyczną intensywną barwą, specyficznym zapachem. W zbiorniku takim na znaczeniu zyskują organizmy beztlenowe. Na Morzu Bałtyckim najgorsza sytuacja pod tym względem występuje na obszarze Głębi Bornholmskiej, Gdańskiej oraz Gotlandzkiej.
  
  
  5. Jednym z najskuteczniejszych sposobów ochrony środowiska morskiego jest zmniejszenie emisji zanieczyszczeń. Można to osiągnąć poprzez rozwiązania instytucjonalne oraz instrumenty prawne i ekonomiczne, promujące takie działania, jak:
  - budowa oczyszczalni ścieków,
  - montaż filtrów przemysłowych zmniejszających emisję pyłów i gazów,
  - budowa ekologicznych wysypisk śmieci i rekultywacja starych,
  - zmiana technologii przemysłowych na bardziej przyjazne dla środowiska powodujące zmniejszenie zużycia energii i wody oraz ilości ścieków i odpadów,
  - szersze korzystanie ze źródeł energii odnawialnych – budowa elektrowni wodnych i wiatrowych,
  - zmniejszenie zużycia nawozów sztucznych w rolnictwie,
  - wykorzystywanie odpadów i surowców wtórnych.
  Istotna jest również szeroka edukacja ekologiczna prowadząca do zmiany postaw życiowych ludności. Wszyscy musimy mieć świadomość, że również od nas zależy los Bałtyku. Każdy z nas może zmniejszyć ilość wytwarzanych zanieczyszczeń poprzez:
  - ograniczenie zużycia trudno rozkładalnych tworzyw sztucznych,
  - zmniejszenie zużycia wody w gospodarstwach domowych,
  - oszczędzanie energii,
  - zbieranie surowców wtórnych,
  - ograniczenie stosowania środków piorących zawierających fosforany,
  - dbanie o czystość plaż i wód przybrzeżnych,
  - ograniczenie korzystania z samochodów i tym samym zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
  

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie