Treść zadania

zenek8

Jakie były przyczyny upadku Rzeczpospolitej?

Zadanie jest zamknięte. Autor zadania wybrał już najlepsze rozwiązanie lub straciło ono ważność.

Najlepsze rozwiązanie

  • 0 0

    Początki kryzysu polskiej państwowości sięgają połowy XVII wieku, i czasów gdy w wyniku wielu czynników zewnętrznych jak i wewnętrznych znacznie osłabła potęga Rzeczpospolitej. W dotychczasowej historii, XVII wiek był najtragiczniejszym stuleciem od początków polskiej państwowości. To czas wyniszczających wojen z Turcją, Rosją oraz "potop szwedzki", który zmiótł z powierzchni kraju dziesiątki osad i zamków. Do tego doszło powstanie Kozaków na Ukrainie. W wyniku ciągłych konfliktów zmniejszeniu uległa liczba obywateli Rzeczpospolitej, skurczyło się także terytorium kraju - aż o 250 tys. km². Nie bez wpływu pozostały ciągłe przemieszczanie się wojska na terenie kraju, co znacznie niszczyło nie tylko miasta, ale także zlokalizowane tam: rzemiosło i handel. Polscy wojacy cierpieli w związku z nieregularnym żołdem i często buntowali się. Duży kryzys dotknął polski parlament, w którym już nie liczyło się dobro ojczyzny tylko prywata i pomnażanie majątków magnackich. Warstwa magnatów, posiadaczy ziemskich szczególnie niechlubnie zasłużyła się dla rozpadu polskiej państwowości, dążąc do osłabienia władzy centralnej na rzecz powiększania swoich wpływów. I tak przywileje szlacheckie rozrosły się do przesadnych rozmiarów. Prawo liberum veto, które dawało posłom możliwość zrywania sejmu z byle jakiego powodu, uniemożliwiało uchwalenie czegokolwiek i blokowało sejm. Jednocześnie przy naszych granicach rosły potęgi państwowe, tylko czyhające na możliwość zaatakowania Rzeczpospolitej. Następnym destrukcyjnym czynnikiem na kondycję państwa polskiego była dynastia Sasów i okres jej panowania na polskim tronie. Unia personalna z Saksonią zobowiązywała Rzeczpospolitą do uczestnictwa w wojnie północnej. Wojska, które korzystając z terytorium Polski odbywały przemarsze, niszczyły plony a co za tym idzie powodowały głód i ubóstwo. Tym nie przejmował się zbytnio monarcha. W owym czasie stan całego kraju wyglądał tak, jak to znamy ze słynnego powiedzenia - "Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa". Możni wraz z dworem królewskim zajęci byli balami i rozrywką, podczas gdy kraj staczał się w dół równią pochyłą. Spór o tron między przedstawicielami dynastii Sasów a Stanisławem Leszczyńskim, podzielił obywateli i wywołał powstania dwóch wrogich obozów.

    Koniec panowania Augusta III to próby ratowania kraju przed anarchią i ostatecznym rozkładem. Reformy sejmu konwokacyjnego z 1764 roku nie miały większego znaczenia, a jedynie zapoczątkowały nową politykę wobec mieszczaństwa. Ostatnim królem polskim, za czasów którego, przestała istnieć Rzeczpospolita był Stanisław August Poniatowski, silnie popierany przez carycę Katarzynę II. Nowy król błędnie sądził, że w Rosji może mieć sojusznika do reform. Tak naprawdę był tylko marionetką w rękach Katarzyny II.

    W kraju miały miejsce większe i mniejsze wystąpienia co bardziej patriotycznie nastawionych szlachciców, utworzono konfederację barską. Doszło nawet do tego, że próbowano zgładzić króla Stasia (jak nazywano Poniatowskiego).

    Pierwszy rozbiór Polski nie wpłynął na zmianę dotychczasowej polityki i naprawę Polski. Mimo wezwań oświeconych pisarzy, takich jak Hugo Kołłątaj czy Franciszek Salezy Jezierski, naród i rządzący nie potrafili się opamiętać. Los Rzeczpospolitej nie był jeszcze przesądzony. Dużo zależało od postawy Polaków. Jednak przekupiona szlachta, potwierdziła uchwały sejmu porozbiorowego.

    Gdy nad Polską zawisło widmo kolejnego rozbioru, część bardziej światłych szlachciców zbierała się na sejmikach, co w konsekwencji doprowadził do zwołania Sejmu Wielkiego i uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Jej postanowienia zmieniały charakter kraju. Postulatami nawiązywała do idei reformatorów francuskich i prądów myślowych Oświecenia. Oligarchowie magnaccy widzieli w akcie zagrożenie i opowiedzieli się przeciw, jednocześnie zwracając się o pomoc do Katarzyny II. Król początkowo popierający konstytucję, przyłączył się do Targowicy. Drugi rozbiór był wydarzeniem tragicznym. Ostatnim wielkim ruchem społecznym była insurekcja kościuszkowska - jej zdławienie było jednoznaczne z ostateczną likwidacją Rzeczpospolitej, co nastąpiło podczas III rozbioru. Od 1795 roku Polacy musieli czekać na szansę wyswobodzenia kraju spod zaborców, aż do wybuchu I wojny światowej w 1914 roku. Przez ten czas próżno było szukać Polski na mapach.



Rozwiązania

  • silvaql

    W 1795 r. Polska zginęła z mapy Europy. Stało się to za sprawą trzech potężnych mocarstw: Prus, Rosji i Austrii. Do tego doprowadziły głównie wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej.
    Pierwszą przyczyną upadku była uległość króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wobec carycy Katarzyny II. Dzięki jej woli zasiadł on na tronie Polski. Gdy armia rosyjska przekroczyła granice Rzeczpospolitej, widać było, że ma nad wojskiem polskim dużą przewagę. Wtedy to Stanisław August Poniatowski przerwał walkę i przeszedł na stronę wrogów. Drugą przyczyną było zrywanie obrad za pomocą liberum veto. Pierwszy raz tego okrzyku użył Władysław Siciński w 1652 r. Szlachta wykorzystywała tę zasadę dla własnego interesu, a nie dla dobra kraju. Rosja, Prusy i Austria przekupywały posłów, by zrywali sejmy za pieniądze. Nie chcieli bowiem, by w Polsce zostały przeprowadzone reformy. Duże znaczenie upadku Rzeczpospolitej miały przywileje szlachty tj. liberum veto, o którym już wspomniałem, a także wolna elekcja. W wolnej elekcji mogła uczestniczyć szlachta oraz monarchowie i książęta z europejskich państw. W końcu doszło do tego, że państwa sąsiednie dyktowały, kto ma być polskim królem. Prusy, Rosja i Austria zawarły między sobą umowę, w której postanowiły podtrzymywać liberum veto i wolną elekcję, chcąc osłabić Rzeczpospolitą. Te postanowienia zostały nazwane Traktatem trzech czarnych orłów, ponieważ czarne orły były herbami trzech potężnych państw. Niestety Polska podpisała ten traktat. Kolejną przyczyną upadku były skutki wojen siedemnastowiecznych. W tym czasie Rzeczpospolita walczyła ze Szwecją, Rosją i Turcją. W wyniku tych wojen zostały zniszczone miasta oraz wsie. Towarzyszyły im klęski głodowe i epidemie chorób oraz masowe rabowanie przez najeźdźców. To również osłabiło w znacznym stopniu Polskę. W 1788 - 1792 obradował skonfederowany Sejm Wielki. Najważniejszym wydarzeniem w tym czasie było uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791 r. Szlachta, która nie chciała reform szukała wsparcia w Rosji. Katarzynie II, carycy Rosji, nie bardzo podobały się przeprowadzone w Rzeczpospolitej zmiany, ponieważ chciała, aby Polska była słaba. Wtedy to doszła do porozumienia ze zdrajcami naszego kraju. Ludzie nie byli wykształceni, dlatego też w 1773 r. została powołana Komisja Edukacji Narodowej, która miała za zadanie kształcić społeczeństwo, by nie doszło do dalszych rozbiorów. Następną przyczyną rozbiorów Rzeczpospolitej było brak silnej armii. W 1776 r. armia nie przekraczała 18 500 żołnierzy. W czasie obradowania Sejmu Czteroletniego została utworzona Komisja Wojskowa Obojga Narodów. Początkowo planowano wielkość wojska na 100 000 żołnierzy, lecz w 1790 r. zmniejszono tę liczbę do 65 000. W tym czasie Rosja miała ponad 100 000 żołnierzy, nie licząc już Prus i Austrii. Polska miała także przestarzałe metody walki np.: ciężkozbrojną jazdę zwaną husarią. W walkach brali też udział kosynierzy. Byli to chłopi uzbrojeni w osadzone pionowo kosy. Brali udział w bitwie pod Racławicami, gdzie zdobyli baterię rosyjskich armat. W tym czasie w Rzeczpospolitej były też przestarzałe metody gospodarcze i polityczne.
    Wszystkie te przyczyny doprowadziły do podpisania traktatu rozbiorowego przez Katarzynę II, carycę Rosji, Fryderyka II, króla Prus i Józefa II, cesarza Austrii. Tak oto w 1772 r. nastąpił pierwszy rozbiór Polski, w 1793 r. drugi rozbiór, a w 1795 r. trzeci rozbiór i Polska przestała istnieć. Rozpoczął się okres niewoli trwający 123 lata. Moim zdaniem XVIII w. był trudnym okresem w dziejach Rzeczpospolitej. W nim właśnie Polacy utracili wolność.

  • szypiorr

    Istnieją rożne przyczyny upadku I Rzeczpospolitej Polskiej, a najważniejsze z nich to:

    * zbyt dużo przywilejów magnaterii, rozpanoszenie szlachty,
    * sytuacja polityczna w drugiej połowie XVII w.,
    * liberum veto, wprowadzone w 1652r., umożliwiające zerwanie sejmu nawet przez jednego posła, a także uchylanie się od istniejących już uchwał,
    * konfederacje przeciw królowi,
    * wpuszczanie na tron obcych i nieprzychylnych dynastii, np. Sasów,
    * pochopne decyzje militarne (np. zezwolenie państwom ościennym na realizację wojen na terenie Rzeczpospolitej),
    * zubożała oświata, niezreformowane kolegia jezuickie,
    * konflikt między Potockimi a Czartoryskimi, rodami magnackimi,
    * rozbiór Polski przez Prusy, Austrię, Rosję w wyniku anarchii i sytuacji polityczno-społecznej.

Podobne zadania

naattkaaa Przyczyny blokady Berlina Zachodniego. Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: naattkaaa 30.3.2010 (21:22)
Sharlot Jakie były skutki epoki napoleońskiej ? Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: Sharlot 4.4.2010 (17:58)
Patryk2011 Przyczyny,przebieg,skutki powstania warszawskiego Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: Patryk2011 12.4.2010 (21:03)
Alutka1a jakie są CHARAKTERYSTYCZNE monumentalne budowle dla starożytnych cywilizacji?? Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: Alutka1a 15.4.2010 (17:08)
1994 Co należałoby zrobić, aby uniknąć upadku Rzeczypospolitej ? Przedmiot: Historia / Gimnazjum 1 rozwiązanie autor: 1994 21.4.2010 (15:21)

Podobne materiały

Przydatność 60% Przyczyny upadku Rzeczpospolitej

Przyczyny wewnętrzne Powolny upadek Rzeczypospolitej zaczął się już za panowania dynastii saskiej. Wojny toczące się od połowy XVII wieku przyniosły poważne zniszczenia kraju. Wojnom towarzyszyły epidemie chorób i klęski głodowe, co w sumie spowodowało także zmniejszenie się liczby ludności w Polsce i wyludnienie niektórych okolic. Produkcja rolna znacznie zmalała....

Przydatność 65% Przyczyny upadku Rzeczpospolitej.

W 1795 roku państwo Polskie zniknęło z mapy Europy. Dlaczego tak się stało nie wiadomo do dziś. Wielu historyków uważa, że wpływ na rozpad Polski miały różne przyczyny wewnętrzne, np.: słabość władzy wykonawczej, niesprawny sejm z liberum veto, nieliczne wojsko... Inna grupa badaczy historii uważa, że główną przyczyną rozbiorów były czynniki zewnętrzne, tzn. Polacy...

Przydatność 75% Przyczyny upadku Rzeczpospolitej

W 1795 roku państwo Polskie zniknęło z mapy Europy. Dlaczego tak się stało nie wiadomo do dziś. Wielu historyków uważa, że wpływ na rozpad Polski miały różne przyczyny wewnętrzne, np.: słabość władzy wykonawczej, niesprawny sejm z liberum veto, nieliczne wojsko... Inna grupa badaczy historii uważa, że główną przyczyną rozbiorów były czynniki zewnętrzne, tzn. Polacy...

Przydatność 65% Przyczyny Upadku Rzeczpospolitej

Rzeczpospolita w XVIII w. przeżywała głęboki kryzys. Przyczynami upadku Rzeczpospolitej były zbyt duże przywileje magnaterii, rozpanoszenie szlachty, a przede wszystkim nadmierne ingerencje Rosji w wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej. Działanie przeciwników reform, którzy robili wszystko, aby nie udało się tych reform przeprowadzić. Kolejną ważną przyczyną są prawa kardynalne:...

Przydatność 55% Przyczyny upadku rzeczpospolitej w XVIII

Już w XVI w. zaczęły się uwidaczniać wewnętrzne słabości państwa, które z biegiem czasu nasilały się coraz bardziej, prowadząc ostatecznie do upadku Rzeczpospolitej. Jednak wiek XVIII i rządy dynastii saskich Wettinów przyniosły Polsce najwięcej strat. Nie chodzi tu tylko o nieudolność władców, ale o coraz bardziej dające o sobie znać położenie geograficzno-polityczne...

0 odpowiada - 0 ogląda - 3 rozwiązań

Dodaj zadanie

Zobacz więcej opcji