Treść zadania

Najlepsze rozwiązanie

• 

  0 0

  studentka9001 12.5.2010 (14:37)

  Drogi rozwoju oświaty i kultury masowej w II Rzeczypospolitej
  
  Kultura to rozległa dziedzina obejmująca wszelkie wytwory danego społeczeństwa, patrząc na czasy II Rzeczpospolitej, która dopiero, co odzyskała niepodległość. Kultura w dużym stopniu wpływała na kształtowanie się poglądów i postaw polaków. Oddziaływała głównie na świadomość naszych rodaków wyrażając się w ich opiniach politycznych i przekonaniach. Na system ten składały się liczne czynniki oddziaływania, do których należały m.in. edukacja, media w postaci prasy i radia czy różnorodne wydawnictwa.Przesłanki rozwoju kultury masowej
  
  Rozwój gospodarczy na nowo powstającej ojczyzny przyczynił się do rozwoju infrastruktury i urbanizacji terenów II Rzeczpospolitej. Wraz z tych postępem następował rozwój infrastruktury medialnej, techniczny postęp doprowadził do coraz szerszej dostępności środków przekazu i powstawania kultury masowej. Był to początek przekształcenia starej kultury narodowej, skupionej tylko na podtrzymaniu duchu narodowego i tożsamości, często ograniczona tylko do kręgu arystokracji i inteligencji w nową masową kulturę narodową. Proces rozpoczął się wraz z odzyskaniem niepodległości i trwał przez cały okres II Rzeczpospolitej, aczkolwiek o pierwszych oznakach masowej kultury możemy mówić w początkach latach trzydziestych. Dostęp do informacji dla szerszej masy obywateli, przyczynił się do rozwoju świadomości obywatelskiej u coraz większej grupy obywateli. Coraz więcej ludzi partycypowało w życiu politycznych interesowało się sprawami polityki, państwa. Różnorodność postaw, poglądów powstający pluralizm w społeczeństwie były podstawą dla dalszego rozwoju wszystkich cywilizowanych społeczeństw. Nowo powstająca ojczyzna musiała ponownie zespolić swych obywateli w jeden organizm, który przez lata zaborów był rozbijanych przez państwa zaborcze. Rozwijano nowe podziały wśród społeczeństwa, zburzony porządek wraz z końcem I wojny światowej, wytwarza nowe siły kulturotwórcze uświadamiając nowy podział klasowy w społeczeństwie. Powstający kapitalizm uzmysłowił różnice społeczne i podziały na ludzi mających władzę ekonomiczną i polityczną i resztę, która była na ich usługach.
  
  Aczkolwiek kulturę w dużej mierze kreowało państwo w jego rękach było szkolnictwo, a później także i radio, natomiast prasa, choć z założenia niezależna musiała często toczyć spory z ingerencją państwa.
  
  Najmniej ingerencji państwa możemy dostrzec w dziedzinie literatury, filmu, teatru i innych gałęzi sztuki. Aczkolwiek te dziedziny walczyły z innymi problemami związanymi z głównie z pozyskiwaniem środków w szczególności związane z problemem mecenatu, tylko nieliczna część środków pochodziła z publicznych pieniędzy.
  
  Oświata w II Rzeczypospolitej.
  
  Najbardziej nurtującą sprawą była oświata, pozostawiona przez zaborców w opłakanym stanie. Zwłaszcza widoczne to było na ziemiach zaboru carskiej Rosji, brak obowiązku szkolnego i zaawansowana rusyfikacja pogłębiała kryzys oświata. Natomiast na ziemiach byłego zaboru austriackiego, sytuacja wyglądała o wiele lepiej wprowadzono obowiązkową naukę szkolną, nauka odbywała się po polsku. A na ziemiach pruskich istniejący obowiązek wykorzystywano do pogłębiania germanizacji wśród polskich uczniów.
  
  Sytuacja ta będzie bliższa, gdy zilustrujemy ją danymi liczbowymi: dla przykładu w dawnym królestwie na 100 mieszkańców przypadało jedynie 3 uczniów w szkołach elementarnych, Galicja mogła się pochwalić 14 uczniów, a w województwie poznańskim prawie 20 uczniów, dane te pochodzą z lat 1911 do 1913 roku. W zakresie obowiązku szkolnego sytuacja najlepiej się przedstawiała w zaborze pruskim, gdzie obowiązek szkolny dotyczył prawie 100% dzieci w wieku szkoły elementarnej, w Galicji odsetek ten wynosił 85% a najmniejsza liczba, bo około 20% zanotowano w Królestwie. Aczkolwiek szkoły były słabo zorganizowane i często nauką kończyła się po dwóch latach. Analizując te dane nie powinien dziwić najwyższy odsetek analfabetów w zaborze rosyjskim gdzie stanowił prawie 65% ludności, w zaborze austriackim około 55% a natomiast zabór pruski to zaledwie 0,6% populacji.
  
  Niepodległe państwo czekało trudne zadanie by sprostać tym zaniedbaniom po zaborczym. Pierwszą decyzją było wprowadzenie obowiązku szkolnego z dniem 7 lutym 1919 roku. Szybko powstawała nowa sieć szkół na terenie kraju dla przykładu w 1919 roku było 18404 szkół, do których uczęszczały 431838 dzieci, a w roku 1923 liczba ta wzrosła 27515 szkół i 3222900 dzieci z wieku obowiązku szkolnego. Aczkolwiek mimo tego postępu to i tak w roku szkolnym 1923/24 obowiązek szkolny dotyczył jedynie 68,9% w czym jeszcze mniejszy odsetek notowano za wschodnich terenach II Rzeczpospolitej. Kolejne przyniosły postęp już był nieco wolniejszy, skupiony głównie na doskonaleniu już istniejących szkół, lepsza organizacja, wyposażenie i coraz szerszy program nauczania. W efekcie tych działań w roku szkolnym 1937/38 ponad 90% dzieci polskich było objętych obowiązkiem szkolnym.
  
  Aczkolwiek pomimo widocznych postępów nadal potęgował podział na dwie Polski A i B, który widoczny był także w szkolnictwie. Tereny zachodnie i centralne ziem polskich mogły się poszczycić wynikiem około 95% dzieci objętych obowiązkiem szkolnym, natomiast ściana wschodnia wypadała gorzej dane sięgały od 70 do 85% w województwie wileńskim. Ciężkim zadaniem było całkowite zwalczenie analfabetyzmu, pomimo wysiłków w 1931 roku nadal pozostawało około 23% analfabetów wśród ogółu ludności. Większość tej ludności przypadała oczywiście na tereny wschodnie II Rzeczpospolitej, zjawisko dominowało zwłaszcza wśród kobiet.
  
  Oprócz samej organizacji szkół dochodził problem ujednolicenia systemu nauczania by zniwelować istniejące różnice w poszczególnych rejonach kraju. Sprawami tymi zajmowały się liczne ustawy i dekrety m.in. z lat 1919 i 1922 roku. Wymagało to większych nakładów finansowych związanych nie tylko z budową nowych szkół, ale ich remontowaniem a ponadto była potrzeba powołania nowej kadry nauczycielskiej.
  
  Według licznych ustaw do najważniejszych zadań należy nie tylko zwalczanie analfabetyzmu i pełna realizacja obowiązku szkolnego, ale także utworzenie siedmioklasowych szkol powszechnych, w których nauczano by na odpowiednim poziomie. Realizacja tej drugiej części planu okazała się trudniejsza, bowiem w roku 1928 zaledwie około 23% uczniów kończyło w pełnym wymiarze siedmiu klas szkoły powszechne. Problem ten był pogłębiony na terenach wschodnich i wiejskich stąd tez realizacja równości w dostępie do edukacji pozostawał tylko na papierze.
  
  Pomimo postępu i budowy licznych szkół na terenach wiejskich, to i tak oczekiwania były dużo większe problem pogłębiał jeszcze zaistniały w tym czasie przyrost naturalny.
  
  W tym czasie budowa nawet około 1500 izb szkolnych rocznie nie mogła sprostać sytuacji. Rząd starał się przekazywać coraz większe środki na ten cel, szczyt pieniędzy osiągnięto w roku 1930 gdzie budżet zakładał 450,2 milionów złotych. Następne lata to zdecydowany spadek nakładów na oświatę. Oprócz kłopotów finansowych problemem był brak odpowiedniej liczby wykwalifikowanych nauczycieli. Najmniej ten problem był odczuwalny w Galicji, natomiast w innych byłych zaborach brakowało ok. 15 tysięcy nauczycieli. Związku zaistniałą sytuacją władze polskie zmuszone były przez długi okres zatrudniać nauczycieli niemieckich w zaborze pruskim. Dlatego też oprócz reformy szkolnictwa podstawowego zakładano także reformę kształcenia kadry nauczycieli dla przyszłych szkół w tzw. seminariach nauczycielskich.
  
  

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie