Treść zadania

POMOCY POTRZEBNE NA PONIEDZIAŁEK!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! PRZECZYTAJ PODANY FRAGMENT A NASTĘPNIE ODPOWIEDZ NA PYTANIA POD NIM. Henryk Sienkiewicz wzbudził i nadal wzbudza wielkie emocje. Nie ulega jednak wątpliwości, że to mistrz polskiej powieści historycznej. Przed wykonaniem kolejnych zadań przeczytaj fragment Potopu.
[1] Kraj był jak obóz oblężony. A w obozie źle się działo. Jeden już zdrajca, Radziejowski, uciekł z niego i był w namiocie napastników. On to prowadził ich na łup gotowy, on wskazywał słabe strony, on miał kusić załogę. A oprócz tego nie brakło ni niechęci, ni zawiści; nie brakło magnatów między sobą zwaśnionych lub za odmówione urzędy na króla krzywych i w każdej chwili sprawę publiczną dla swej prywaty poświęcić gotowych; nie brakło dysydentów pragnących triumf swój choćby na grobie ojczyzny uświęcić; a jeszcze więcej było swawolników i ospałych, i leniwych, i w sobie samych, we własnych wczasach i dostatkach zakochanych. […] [2] Codziennie tumany kurzu, podnoszące się z powodu suchej i stałej pogody, zwiastowały zbliżanie się coraz nowych zastępów. I jechała szlachta szumnie, konno i koleśno, z pocztami sług, z kredensami, z wozami i obfitością na nich wygód wszelakich. […] Dziwni to byli żołnierze, z którymi rotmistrzowie nie łatwo do sprawy przyjść mogli. Stawał na przykład towarzysz z kopią na dziewiętnaście stóp długą i w pancerzu na piersiach, ale w słomianym kapeluszu „dla chłodu’’ na głowie, inny w czasie musztry na gorąco narzekał, inny ziewał, jadł lub pił, inny pachołka wołał, a wszyscy w szeregu nie poczytywali za rzecz zdrożną gawędzić tak głośno, że rozkazów oficerów nikt dosłyszyć nie mógł. I trudno było dyscyplinę wprowadzić, bo się o nią bracia urażała mocno, jako godności obywatelskiej przeciwną. […] [3] Kulą żelazną u nóg tego wojska był nieprzeliczony zastęp wozów, koni zapalnych i pociągowych, bydła przeznaczonego na spyżę, a zwłaszcza sług pilnujących namiotów, sprzętów, jagieł, krup i bigosów, a wszczynających z lada powodu kłótnie i zamieszania. Przeciw takiemu to wojsku zbliżał się od strony Szczecina i nadodrzańskich łęgów Arwid Wittenberg, stary wódz, któremu młodość na wojnie trzydziestoletniej zbiegła, prowadząc siedemnaście tysięcy weteranów, w żelazną dyscyplinę ujętych. [4] Z jednej strony stał bezładny obóz polski, do zbiegowiska jarmarcznego podobny, hałaśliwy, pełen dysput, rozpraw nad rozporządzeniami wodzów i niezadowolenia, złożony z poczciwych wieśniaków na poczekaniu w piechotę zmienionych i z jegomościów prosto od strzyży oderwanych; z drugiej maszerowały groźne, milczące czworobogi, na jedno skinienie wodzów rozciągające się z regularnością machin w linie i półkola; zwierające się w kliny i trójkąty tak sprawnie jak miecz w ręku szermierza; najeżone rurami muszkietów i włóczni, prawdziwi ludzie wojny, zimni, spokojni, istni rzemieślnicy, którzy do mistrzostwa doszli w rzemiośle. Któż z ludzi doświadczonych mógł wątpić, jaki będzie rezultat spotkania i na czyją stronę musi paść zwycięstwo?

*54. W Potopie Sienkiewicz ukazał wielu magnatów zdrajców. Wymień nazwisko największego zdrajcy spod Ujścia.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
*55. Jedną z kluczowych postaci Potopu jest Janusz Radziwił. Przypisz mu jedną z przyczyn zdrady wymienionych w pierwszym akapicie.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*56 Sienkiewicz przedstawiając przekrój społeczeństwa polskiego, opisuje trzy grupy ludzi: A. zapatrzeni w siebie, przekonani o swoich prawach do władzy i skłóceni możnowładcy B. odszczepieńcy, żyjący na marginesie społeczeństwa, wyznawcy Religi innych niż katolicka C. gnuśni, skupieni na własnych wygodach, przyjemnościach i korzyściach

Informacje zawarte w cytowanym fragmencie pozwalają rozpoznać te grupy jako:
1. Magnaterię
2. Dysydentów
3. Szlachtę
4. Duchowieństwo

1 2 3 4


*57. Nazwij figurę stylistyczną zastosowaną w pierwszym zdaniu tekstu.
*58. Kogo dotyczy peryfraza namiot napastników, a kogo określenie załoga?
A. namiot napastników-……………………………………………………………………………………………………………………… B. załoga-………………………………………………………………………………………………………………………………………………
*59. Opis polskiego wojska pozwala rozpoznać w nim:
A. regularną armię B. formację wojsk kwarcianych C. pospolite ruszenie D. gwardię przyboczną możnowładców
*60. „Dziwni to byli żołnierze, z którymi rotmistrzowie niełatwo do sprawy przyjść mogli”. W jakim utworze barokowym znajdziesz podobną refleksję na temat polskiego wojska? Podaj autora.
*61. Jakie objawy braku dyscypliny wojskowej wymienia Sienkiewicz? Podaj cztery przykłady.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. *62. W ostatnim zdaniu drugiego akapitu zostało wskazane zjawisko typowe dla mentalności sarmackiej. Jest to:
A. megalomania B. sobiepaństwo C. ksenofobia D. dewocja
*63. Przyporządkuj definicjom właściwe archaizmy z tekstu.
A. strzyżenie owiec-……………………………………………………………………………………………………………………………… B. żywność, prowiant zwłaszcza dla wojska-………………………………………………………………………………………… C. spokój, odpoczynek-……………………………………………………………………………………………………………………….. D. podmokłe łąki, najczęściej w dolinie rzeki-……………………………………………………………………………………….
*64. Ile (w przybliżeniu) centymetrów mierzyła kopia używana przez „towarzysza w słomianym kapeluszu”?

*65. Opisując Szwedów , Sienkiewicz używa nazw figur geometrycznych. Służy to:
A. wskazaniu braku fantazji i ograniczenia intelektualnego żołnierzy B. uwypukleniu waleczności i umiejętności bojowych wojska C. stylizacji opisu na wzór konceptualizmu barokowego D. podkreśleniu dyscypliny i wyszkolenia żołnierzy
*66. Nazwij dominantę kompozycyjną ostatniego akapitu.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….*67. Który z bohaterów Potopu był świadkiem zdrady pod Ujściem? A. Stanisław Skrzetuski B. Jan Skrzetuski C. Onufry Zagłoba D. Andrzej Kmicic
*68. Z cytowanego fragmentu Potopu wypisz wszystkie informacje pozwalające określić porę roku, w której dzieją się opisywane wydarzenia. Na podstawie wypisanych informacji nazwij tę porę roku.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
*69. Jaka figura stylistyczna występuje we wszystkich akapitach zamieszczonego tekstu?
A. kontrast B. pytanie retoryczne C. wyliczenie D. porównanie
*70. Wypisz z tekstu 15 wyrazów należących do terminologii żołnierskiej.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
*71. Wykorzystaj znajomość lektury i podaj po dwa przykłady bitew:
A. w których zwyciężyli najeźdźcy-…………………………………………………………………………………………………… B. w których zwycięstwo było po polskiej stronie-…………………………………………………………………………….