Treść zadania

Najlepsze rozwiązanie

• 

  0 0

  sara186 7.4.2011 (11:02)

  1. Wyróżniamy dwa rodzaje nowotworów: - niezłośliwe - łagodny, rośnie powoli, jego komórki tworzą zbitą masę, niepowodującą przerzutów. Masa ta otoczona jest często przez tkankę łączną, dzięki czemu guz może być usunięty chirurgicznie. - złośliwe - rośnie szybciej niż łagodny, powodując naciekanie tkanek i powstawanie przerzutów. Dzielimy go na nowotwór: *układu krwiotwórczego - białaczka *chrząstek, kości, mięśni - mięsak. *tkanki chłonnej - chłoniak. *skóry, powłoki oddechowej, gruczołów, czyli tkanki nabłonkowej.
  2. Proces nowotworowy. Większość naukowców zgadza się z teorią genetyczną powstawania nowotworów. Zachodzi transformacja zdrowej komórki w nowotworową, inaczej mutacja. Może zostać usunięta przez układ odpornościowy, jeśli jednak tak się nie stanie będzie się dzielić przekazując informacje nowym komórką. W ten sposób tworzy się guz który wytwarza wokół siebie sieć zaopatrujących go naczyń włosowatych kreowanych przez inhibitory wzrostu naczyń i zachodzi stymulacja układu krwionośnego. Rosną bezwładnie przerastając zdrowe tkanki i w przypadku odcięcia naczyń włosowatych i krwinośnych dostarczających im substancji odżywczej i tlenu następuje przerzut. Przyczyną moż być zmiana białka które przenosi informację genetyczną od czynników wzrostowych do komórek. Białko ras, jako owe, jest nieaktywne, uuaktywniane przez receptory błony zapoczątkowuje jego aktywację - komórki zachowują się jakby cały czas pobudzał dlatego komórki ulegają namnażaniu się(poliferacji)
  3. Czynniki karcennogenne i czynniki ryzyka. a) Czynniki kancerogenne - chemiczne - azbest, benzen, arsen, chrom, sadza, smoła, pył drzew, dym tytoniowy, estrogeny. b) Czynniki kancerogenne - fizyczne - promieniowanie jonizujące i nadfioletowe c) czynniki kancerogenne - biologiczne -wirusy przewlekłego zapalenia wątroby typu B(HBV), opryszczki, narządów rodnych
  4. Czynniki ryzyka: - niewłaściwe nawyki żywieniowe( smażone tłuszcze), pokarmy wędzone, konserwowane, marynowane grilowane(stosowanie saletry) i węglowodorów aromatycznych. - palenie papierosów, fajek, cygar. - częsta zmiana partnera. - nadmierne eksponowanie ciała na promienie nadfioletowe(jasna karnacja, znamiona) - odpady przemysłowe emitujące promieniowanie jonizujące. - inne: dioksyny, stres.
  5. Objawy: - bóle głowy, chrypki, kaszel - pojawiające się krew w kale lub moczu - utrata wagi i apetytu - guzy wyczuwalne w piersi, jądra, każdy miejscu ciała, powiększenie węzłów chłonnych - zmęczenie, stany podgorączkowe
  6. Leczenie chorób nowotworowych: - Dojrzałe kobiety powinny się zgłosić na badania cytologiczne i mammograficzne co 3 lata. - w przypadku wykrycia nowotoru stosuje się leczenie chirurgiczne(kriochirurgia, chirurgia laserowa, chirurgia endoskopowa). - Radioterapia - leczenie promieniowaniem jonizującym(rentgenowskie, gamma, radu). - Chemioterapia - stosowanie środków cytostatycznych hamujących rozwój nowotworu: sole metali ciężkich, inhibitory syntezy białek. Są one niebezpieczne - mogą prowadzić do uszkodzenia zdrowych komórek(szpiku, kośći, krwi). Daltego stosowane jest lecznie wspomagające. - Hormonoterapia - podawanie hormonów hormonozależnych np: przy raku sutka, gruczołu krokowego. - Immunoterapia - leczenie środkowia zwiększającymi odporność organizmu. - terapia genowa - uzdrowienie komórki przez wprowadznie do jej DN-a genów uzupełniających funkcje ich zmienionych odpowiedników.
  Choroby zakaźne:
  1. Wirusy: - wtargnięcie wirusa do zdrowej komórki rozpoczyna się kiedy wirus przechwycony przez białka błonowe komórki gospodarza - kapsyd wirusa zlewa się z błoną komórkową, i kapsyd białkowy z kwasem nukelinowym wnika do wnętrzna komórki. Wtedy zostaje uwolniony z kapsydu przez enzymy protolityczne i wchodzi w stan eklipsy - utajenia. Podporządkowuje sobie metabolzimy komórki i replikując nowe odnicnki DN-a. Potm zachodzi składanie podjednostek białkowych i k. nuklinowych w całość i uwolnienie, po którym wirion zakaża kolejne komórki. Komórki mogą ulec lizie w przypadku wolnego uwalniania wirionó lub materiał genetyczny wirusa ulega włączeniu. Wirus jest wbudowany w postaci zamaskowanej w chromosomy jako nieczynny Prowirus, który może powrócić do normalnego cyklu reprodukcji i to w kolejnych pokoleniach, ponieważ jest przekazywany w czasie podziału komórek potomnych. Przykłady chorób wirusowych: - Wirus zapalenia wątroby typu A(HAV) - tzw: choroba brudnych rąk, objawiająca się brakiem apetytu, zmęczeniem, bólem brzucha mięśni i stwów. - Wirus zapalenia wątroby typu B(HBV)- tzw: żółtaczka wszczepienna prowadząca do marskośći wątroby, żółtaczki lub śmierci. - Opryszczki - bolesne pęcherzyki wypełnione płynem wywołane kontatkem z osobą zakażoną czy używaniem wspólnych przedmiotów. - Grypy - kaszel, katar, bóle głowy, gorączka, bóle mięśni - można się zarazić przez kontakt lub drogą kropelkową. - Ospa prawdziwa - wysoka gorączka, bóle krzyża, zaczerwienienie spojówek - kropelkowa bądz przez kontakt.
  2. Bakterie i grzyby chorobotwórcze: - wytwarzają otoczki komórkowe chroniące je przez fogocytozą, produkują enzymy koagulazy powodujące krzepnięcie krwi i hemolizyny wywołujące rozpad krwinek czerwonych, wytwarzają jady - toksyny zatruwające organizm. - Grzybice rozwijają sie w siedliskach morkych i wilgotnych. Grzybice włosów, skórne i paznokci są bardzo uciążliwe - przenoszą się przez kontakt lub przedmioty z otoczenia chorego. A także rzadkie zmienianie skarpetek, jest to choroba uciążliwa. Przykładami niektórych chorób zakażnych są: - gangrena(zgorzel) - jest to martwica tkanek, laseczka zgorzli infekuje organizm podobnie jak laseczka tężca. - tężec - laseczka tężc wystpuję w ziemie i po kontakcie z nią dochodzi mrowienia w okolicach rany bóle głowy, szczękościsk, skurcz i bóle mięśni - rzeżączka - dwoinki rzeżączki przenoszone drogą płuciową oraz przez wspólne używanie np: pościeli. - Kiła - krętek blady, przenoszony drogą płuciową z matki na dziecko podzas lub przed porodem o objawiający się owrzodzeniem na narządach płuciowych, czerwoną wysypką, bólem głowy, kości stawów, uszkodzenie serce i układu nerwowego. - Błonica - maczugowiec błonicy przenoszony błoną kropelkową objawiające się osłabieniem, bólem gardła, gorączką, obrzękiem węzłów chłonnych.
  3. Antybiotyki Najlepszym rozwiązaniem by wyeliminować drobnoustroje chorobotwórcze są antybiotyki wytwarzane przez sztuczną synteze bądz z z różnyh gatunków bakteri i grzybów. Działaj poprzez hamowanie wzrostu i rozwoju mikroorganizmów, zwłaszcza bakteri, grzybów, pierwotniaków. Penicylyna np: hamuje budowę ściany i błony komórkowej, sterptomycyna - syntezę białek patogenów. Antybiotyki jednak niszą florę bakteryjną jelit o prowadzi do biegunek i awitaminoz. Może zostać uszkodzona wątroba czy nerki. Stosuje się je do chorób zakaźnych przewodu pokarmowego układu oddechowego. Antybiotyki są nizwykle ważne, ale pojawiają się organzimy willoodpornościowe które budzą poważn obawy.
  4. Osobny punkt można poświęcić wirusowi HIF, który wywołuje AIDS. Występuje on we krwi, spermie, mleku piersi, wydzielinie z pochwy. Prowadzi do niego również używanie nie sterylnych igieł np: przez narkomanów. Kidyś przyczyną była również przetaczanie zakażonej krwi lub preparatów krwiopochodych. Nie można się zarazić wirusem Hif poprzez tradycyjne kontakty towarzyskie, również przez kleszcze, ponieważ wiriony HIF są delikatne i poza ustrojem przeżywają kilka dni. Wrażliwe są również na środki odkażające jak alkohole zy lizol.
  
  
  Choroby zakaźne to choroby wywołane przez drobnoustroje (bakterie, wirusy, grzyby, roztocza),
  toksyczne produkty (jad kiełbasiany), a także przez pasożyty lub inne biologiczne czynniki chorobotwórcze,
  które ze względu na charakter i sposób szerzenia stanowią zagrożenie dla zdrowia i
  życia ludzi.
  Mogą szerzyć się różnymi drogami: przez kontakt bezpośredni (z osoby na osobę), drogą kropelkową
  podczas kaszlu i kichania, przez kontakt seksualny, przez wkłucie bezpośrednio do organizmu,
  na zakażonej igle czy strzykawce, a także przez owady, które spełniają funkcje nośników.
  W XIX wieku prawie każda choroba zakaźna była zagrożeniem życia. Epidemie takich chorób jak
  dżuma, cholera, ospa zmieniały bieg historii.
  W XX wieku, wraz z postępem cywilizacyjnym we wszystkich dziedzinach życia, poprawą warunków
  sanitarnych, rozwojem szczepień ochronnych, produkcją antybiotyków i leków przeciwwirusowych
  wydawało się, że choroby zakaźne zostaną wyeliminowane.
  Dziś wiadomo już, że eliminacja czynników zakaźnych ze środowiska człowieka jest niemożliwa.
  Pojawiają się nowe choroby zakaźne, takie jak: HIV/AIDS, zespół ostrej niewydolności oddechowej
  (SARS), tzw. świńska grypa. Natomiast znane wcześniej choroby mogą przybierać nowe niebezpieczne
  formy, jak np. gruźlica wielolekooporna czy odporny na metycylinę gronkowiec złocisty.
  Dlatego wiedza o możliwościach profilaktyki, alarmujących symptomach, które powinny skłonić
  do wizyty u lekarza, a następnie skrupulatne przestrzeganie zaleconej terapii są tak ważne.
  II. Wybrane choroby zakaźne wieku dziecięcego
  Szereg chorób zakaźnych typowo występuje tylko w wieku dziecięcym. W warunkach naturalnych
  praktycznie wszyscy chorują, będąc dziećmi, a dorośli są już na te choroby odporni. Choroby zakaźne
  wieku dziecięcego zazwyczaj przebiegają z gorączką i wysypkami w sposób łagodny, ale
  mogą również prowadzić do poważnych powikłań. Z tego powodu w większości krajów stosuje się
  szczepienia ochronne, zapobiegające zachorowaniom. Chore dziecko należy izolować od innych,
  zdrowych dzieci. Częste choroby dziecięce wymienione są poniżej.
  Odra
  Odra przebiega z dość wysoką gorączką i typową wysypką, często z zapaleniem spojówek. Wysypka
  w postaci różowoczerwonych grubych plamek pojawia się najpierw na twarzy, następnie schodzi
  na tułów i kończyny. W takiej samej kolejności wysypka ustępuje i znika po siedmiu–dziesięciu
  dniach. Okres inkubacji wynosi od siedmiu do dwudziestu jeden dni. Powikłaniem odry może być
  zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, rzadziej zaburzenia neurologiczne w bezpośrednim
  następstwie choroby lub bardzo rzadko po wielu latach. Obecnie, przy wysokim stopniu zaszczepienia,
  odra występuje rzadko, a wiele przypadków przebiega nietypowo i wymaga odróżnienia
  od innych chorób wysypkowych: zakaźnych i niezakaźnych.
  Ospa wietrzna
  Ospa wietrzna charakteryzuje się zwykle niewysoką gorączką i wysypką rozpoczynającą się
  i najbardziej nasiloną na tułowiu. Zmiany skórne zmieniają się z drobnych czerwonych plamek
  do pęcherzyków i strupków, towarzyszy im swędzenie. Okres inkubacji wynosi od dwunastu do
  dwudziestu jeden dni. Ospa może być powikłana wtórnym zakażeniem bakteryjnym zmian skórnych
  w okresie tworzenia się strupków. Rzadko powikłaniem ospy jest zapalenie płuc lub zapalenie
  opon mózgowych. Zakażenie w ciąży w pierwszych dwóch trymestrach może w rzadkich przypadkach prowadzić do wrodzonych nieprawidłowości u dziecka, w ciągu ostatniego miesiąca
  ciąży zaś do ciężkiego zakażenia wrodzonego u noworodka. Najgroźniejsza jest ospa wietrzna
  u matki podczas porodu lub w okresie bezpośrednio go poprzedzającym. Wirus ospy pozostaje
  w organizmie i okresowo może uaktywniać się przy spadkach odporności w postaci półpaśca (wysyp
  pęcherzyków na ograniczonym fragmencie skóry z towarzyszącym bólem tej okolicy). Z reguły
  do zachorowania na ospę wietrzną dochodzi u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym.
  Różyczka
  Różyczka jest najczęściej łagodną chorobą przebiegającą z gorączką, bolesnym powiększeniem
  węzłów chłonnych za uszami i na karku oraz krótko trwającą bladoróżową, drobniutką wysypką
  rozpoczynającą się na twarzy i szyi, która następnie schodzi na tułów i kończyny. Jeśli choruje
  młodzież lub dorośli, stosunkowo często może dochodzić również do bolesności i obrzęku stawów.
  Przebieg może być powikłany zaburzeniami krzepnięcia. Okres inkubacji wirusa wynosi od
  czternastu do dwudziestu jeden dni. Choroba jest zakaźna przez pięć dni przed wysypką i pięć dni
  po niej.
  Różyczka jest szczególnie niebezpieczna, jeśli dojdzie do zakażenia kobiety w ciąży, ponieważ prowadzi
  bardzo często do poważnych uszkodzeń płodu (zespół różyczki wrodzonej), może również
  być przyczyną poronień lub urodzeń martwych. Różyczka najczęściej występuje u dzieci w pierwszych
  klasach szkoły podstawowej.
  Świnka
  Świnka często traktowana jest jako lekka choroba wieku dziecięcego, którą trzeba przebyć. Charakterystyczny
  jest bolesny obrzęk ślinianek. U dzieci często przebiega ona łagodnie, ale przebieg
  może też być ciężki, wymagający pobytu w szpitalu, możliwe jest wystąpienie groźnych powikłań.
  Są nimi: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, zapalenie jąder, głuchota, zapalenie
  trzustki.Nie jest to choroba, którą można lekceważyć. Stąd tak ważna jest odpowiednia, troskliwa
  pielęgnacja dziecka.
  Leczenie jest objawowe: podawanie leków przeciwgorączkowych, częste pojenie dziecka, zastosowanie
  płynnej, lekkostrawnej diety, położenie do łóżka na czas utrzymywania się objawów.W przypadku
  powrotu gorączki, bólów głowy, wymiotów, obrzęku jąder dziecko powinno być ponownie
  zbadane przez lekarza, ponieważ mogą to być objawy powikłań poświnkowych.
  Trzydniówka
  Jest to choroba zakaźna, występująca bardzo często u dzieci między szóstym a trzydziestym szóstym
  miesiącem życia. Jest nagłą infekcją wirusową, która trwa od trzech do pięciu dni.
  Objawy to nagła, bardzo wysoka gorączka (39–40°C) nie poprzedzona żadnymi innymi objawami,
  trwająca od trzech do pięciu dni. Gorączka obniża się gwałtownie i po jej spadku pojawia się
  wysypka (małe, różowe plamki), przeważnie ograniczona tylko do tułowia, która znika po dwóch
  dniach, nie pozostawiając śladów. Po przebyciu choroby dziecko nabiera odporności na całe życie.
  Choroba nie jest niebezpieczna, nie powoduje też żadnych powikłań, ale z powodu wysokiej temperatury
  dziecko powinno być zbadane, ponieważ mogą to być objawy innej choroby.
  Jak postępować podczas trzydniówki
  Leczenie jest objawowe: obniżanie gorączki. Ubieraj dziecko lekko i postaraj się, żeby w domu nie
  było za gorąco. Możesz stosować chłodne okłady na czoło i kark. Podczas gorączki dziecko powinno
  zostać w domu. Podawaj mu również dużo płynów.
  Krztusiec
  Krztusiec charakteryzuje się napadowym, szczekającym kaszlem z odkrztuszaniem lepkiej plwociny,
  który trwa od dwóch do czterech tygodni. Napady kaszlu mogą powodować wymioty,
  a u małych niemowląt bezdechy i drgawki. U starszych dzieci i dorosłych krztusiec przebiega w postaci
  przewlekającego się napadowego, suchego kaszlu. Odporność nabyta w wyniku szczepienia
  stopniowo spada i uważa się, że krztusiec w lekkiej formie występuje stosunkowo często wśród
  starszych dzieci, młodzieży i dorosłych, stanowiąc źródło zakażenia dla młodszych dzieci.
  Jakie są drogi szerzenia się chorób wieku dziecięcego?
  Choroby wieku dziecięcego szerzą się drogą kropelkową, poprzez zarazki wydalane przez osoby
  chore podczas kaszlu, kichania, mówienia. Zakaźność chorób i czas wydalania zarazków mogą być
  różne w zależności od choroby. Niektóre z chorób mogą się również przenosić przez skażone powierzchnie
  (odra, ospa wietrzna, różyczka). W przypadku ospy wietrznej zakaźny jest również płyn
  z pęcherzyków. Wirusem ospy wietrznej można się także zakazić od osoby z półpaścem. Różyczka,
  a w mniejszym stopniu również ospa wietrzna, może szerzyć się z matki na dziecko przez łożysko.
  Co można zrobić, by uchronić się przed zachorowaniem?
  Najbardziej skutecznym sposobem zapobiegania zachorowaniom są szczepienia ochronne. Spośród
  wymienionych chorób w Polsce rutynowo szczepi się przeciwko krztuścowi, odrze, śwince
  i różyczce.
  Wielu rodziców decyduje się na szczepienia szczepionkami skojarzonymi (mniejsza liczba zastrzyków,
  lepsza odpowiedź poszczepienna). Jedna szczepionka skojarzona gwarantuje uodpornienie
  przeciwko kilku chorobom. Typową szczepionką skojarzoną jest szczepionka przeciwko odrze,
  śwince i różyczce (MMR), lub przeciwko błonicy i tężcowi (Di-Te) i są one zawarte w kalendarzu
  szczepień obowiązkowych. Inne szczepionki skojarzone są odpłatne. Rutynowo nie szczepi się
  przeciwko ospie wietrznej, lecz jest to szczepionka zalecana i jest dostępna w Polsce. Szczepienie
  to nie zapobiega zakażeniu, ale zapobiega ciężkiemu przebiegowi choroby. Ważne jest również,
  by zachowywać higienę kaszlu (zasłanianie ust chusteczką jednorazową), dbać o częste wietrzenie
  pomieszczeń, gdzie przebywają chorzy, ograniczać kontakt dzieci chorych ze zdrowymi i myć
  przedmioty zanieczyszczone wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej chorych. W szpitalach i placówkach
  ochrony zdrowia stosuje się naświetlanie światłem UV, które likwiduje wirusy odry, ospy
  wietrznej, różyczki i inne.
  Dzieci, które miały styczność z osobą chorą na odrę, a nie były poprzednio szczepione przeciwko
  odrze, mogą zostać zaszczepione w ciągu trzech dni od kontaktu, co może – lecz nie musi – uchronić
  je przed zachorowaniem. W szczególnych przypadkach lekarz może rozważyć podanie immunoglobuliny
  odpornościowej.
  Jak rozpoznaje się choroby wieku dziecięcego?
  Najczęściej diagnozę można postawić na podstawie objawów. W wielu przypadkach jednak przebieg
  może nie być typowy i wówczas zaleca się wykonanie badań laboratoryjnych, które mogą
  potwierdzić zakażenie. Zwykle są to badania krwi lub wymazy z jamy nosowo-gardłowej.
  Jak leczy się choroby wieku dziecięcego?
  Najczęściej konieczne jest tylko postępowanie łagodzące objawy. Należy pamiętać, aby nie podawać
  dzieciom aspiryny, gdyż jej podanie może prowadzić do ciężkich powikłań. Niekiedy przy
  ciężkim przebiegu konieczne może być leczenie w szpitalu. W każdym przypadku dziecko powinno
  zostać zbadane przez lekarza.
  Dodatkowe informacje
  Kalendarz szczepień obowiązujących w Polsce jest dostępny w części vademecum dotyczącej
  opieki nad dzieckiem, a także na stronie internetowej www.gis.gov.pl.
  W przypadku dzieci, które były szczepione według innego kalendarza szczepień w kraju pochodzenia,
  może zajść konieczność uzupełnienia niektórych szczepień, co jest ustalane indywidualnie
  przez lekarza rodzinnego lub w specjalistycznej poradni szczepień. Do takich poradni są kierowane
  również dzieci z niedoborami odporności lub innymi schorzeniami wymagającymi zmian
  w kalendarzu szczepień.
  III. Zapalenie wątroby (Hepatitis)
  Istnieją trzy postacie zapalenia wątroby: typu A, B i C (HAV, HBV, HCV); różne są też drogi zarażenia
  się tymi wirusami.
  Ponieważ choroba często nie objawia się żadnymi symptomami, można być chorym, nie wiedząc
  o tym.
  Zapalenie wątroby:
  Typ WZW - A (HAV)
  Objawy:
  Pojawiają się po mniej więcej miesiącu od momentu zakażenia. Choroba nie przechodzi w postać
  przewlekłą. Może przebiegać bez charakterystycznej żółtaczki, zwłaszcza u dzieci.
  Przeniesienie wirusa:
  Drogą pokarmową lub przez brudne ręce. Najczęściej przenosi się pomiędzy osobami pozostającymi
  ze sobą w bliskim kontakcie, np. pomiędzy domownikami, przez mikroskopijne ilości kału
  pozostające na rękach lub przedmiotach. Wirusy mogą również zostać zjedzone wraz ze skażonymi
  produktami pokarmowymi, np. owocami, warzywami, owocami morza. W krajach, gdzie
  nie stosuje się odpowiednich procedur uzdatniania wody, również woda (i kostki lodu) może być
  źródłem zakażenia.
  Ograniczenie ryzyka zakażenia:
  Szczepionka. Aby uniknąć zakażenia od osoby chorej w otoczeniu, ważne jest przestrzeganie zasad
  higieny osobistej, zwłaszcza dokładnego mycia rąk po skorzystaniu z toalety czy przewijaniu
  dziecka.
  Rozpoznanie:
  Decydujące są badania krwi. Zazwyczaj rozpoczyna się od badań podstawowych, które mogą być
  wykonywane przez lekarzy wielu specjalności.
  Leczenie:
  Z reguły tylko leczenie objawowe. Nie oznacza to, że choroba nie wymaga pomocy lekarskiej,
  jednak rzadko konieczna jest opieka szpitalna. Nie stosuje się leków bezpośrednio działających na
  wirusa. Zwykle choroba ulega samowyleczeniu w ciągu od czterech do sześciu tygodni. Klasyczne
  leczenie to terapia interferonem.
  Typ WZW - B (HBV)
  Objawy:
  Występują średnio po trzech (do sześciu) miesiącach, a u mniej więcej co dziesiątej osoby dojdzie
  do przewlekłego zapalenia wątroby (znacznie częściej u dzieci). W przypadku zakażenia od matki
  90% noworodków posiada markery zapalenia HBV.
  Przeniesienie wirusa:
  Poprzez krew (uszkodzenie skóry), kontakty seksualne oraz z matki na dziecko w okresie okołoporodowym.
  Wirus ten jest znacznie bardziej zaraźliwy niż wirus HIV i w pewnym stopniu może
  się również przenosić pomiędzy domownikami (np. w wyniku używania tej samej szczoteczki do
  zębów, maszynki do golenia). Zakaźne mogą być również powierzchnie zanieczyszczone zaschniętą
  krwią. Do zakażenia dochodzi łatwo podczas wstrzykiwania narkotyków niejałowym sprzętem,
  a w odróżnieniu od wirusa HIV znaczenie ma nie tylko używanie tej samej igły czy strzykawki, ale
  także dzielenie się innym sprzętem lub nawet wodą do rozpuszczania narkotyku. Zakażenie może,
  choć w znacznie mniejszym stopniu, przenosić się również przez używanie tego samego sprzętu
  przy wciąganiu narkotyku do nosa.
  Ograniczenie ryzyka zakażenia:
  większość WZW B przebiega objawowo, w zapobieganiu tej chorobie ważne jest, by szczepić osoby
  z bliskiej styczności z chorym, zwłaszcza męża lub żonę. Ważnym elementem strategii przeciwdziałania
  szerzeniu się zakażeń jest badanie wszystkich kobiet w ciąży (badanie nazywa się
  HBsAg i jest wykonywane w ramach rutynowej opieki nad kobietą ciężarną w ostatnim miesiącu
  ciąży). W przypadku, gdy zauważy się zanieczyszczenie powierzchni krwią, należy jak najszybciej
  zmyć zanieczyszczenie przy użyciu środków odkażających rozpuszczonych w wodzie, pamiętając
  o stosowaniu rękawiczek ochronnych.
  Rozpoznanie:
  Badania krwi. W przypadku WZW B konieczne są dalsze testy, by stwierdzić, czy osoba rzeczywiście
  miała kontakt w wirusem i czy jest tym wirusem nadal zakażona, czy stanowi zagrożenie dla
  innych i czy może wymagać leczenia. Kwalifikacji do leczenia dokonuje się zazwyczaj w placówkach
  specjalistycznych i wiąże się to z szerszym zakresem badań.
  Leczenie:
  Może być wskazane leczenie przeciwwirusowe. Kwalifikacja do takiego leczenia zależy od stanu
  chorego, poziomu wirusa we krwi i od tego, jak postępują zmiany w wątrobie. W niektórych przypadkach,
  by podjąć leczenie, konieczne jest wykonanie biopsji wątroby. W przypadku WZW B
  leczy się jedynie zachorowania przewlekłe (w przypadku ostrych form w bardzo dużym odsetku
  dochodzi do samoistnej eliminacji wirusa). WZW B może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia
  wątroby, wskutek którego konieczny może stać się przeszczep tego organu.
  Typ WZW - C (HVC)
  Objawy:
  U ponad połowy chorych przebiega przewlekle, bez ostrych objawów żółtaczkowych. Jeśli takie
  objawy wystąpią, dzieje się to zazwyczaj po jednym, dwóch miesiącach od zakażenia.
  Przeniesienie wirusa:
  Poprzez krew (uszkodzenie skóry) oraz – rzadziej niż w wypadku WZW B – kontakty seksualne
  i z matki na dziecko w okresie okołoporodowym. Wirus ten jest znacznie bardziej zaraźliwy niż
  wirus HIV i w pewnym stopniu może się również przenosić pomiędzy domownikami (np. w wyniku
  używania tej samej szczoteczki do zębów, maszynki do golenia). Zakaźne mogą być również
  powierzchnie zanieczyszczone zaschniętą krwią. Do zakażenia dochodzi łatwo podczas wstrzykiwania
  narkotyków niejałowym sprzętem, a w odróżnieniu od wirusa HIV znaczenie ma nie tylko
  używanie tej samej igły czy strzykawki, ale także dzielenie się innym sprzętem lub nawet wodą
  do rozpuszczania narkotyku. Zakażenie może, choć w znacznie mniejszym stopniu, przenosić się
  również przez używanie tego samego sprzętu przy wciąganiu narkotyku do nosa.
  Ograniczenie ryzyka zakażenia:
  Powstrzymanie się od stosowania środków odurzających, zwłaszcza w zastrzykach. Jeżeli nie jest
  to możliwe, należy każdorazowo mieć nowy sprzęt i nie wstrzykiwać wspólnie z innymi. Ponadto
  ze względu na własny stan zdrowia oraz ochronę domowników warto poddać się badaniu w kierunku
  zakażenia wirusem. Zgodnie z dzisiejszym stanem wiedzy na pewno powinny się zbadać
  osoby, które stosują lub stosowały narkotyki, zwłaszcza jeśli dotyczy to narkotyków dożylnych,
  osoby, które poddawane są częstym procedurom medycznym, jak np. osoby dializowane, a najprawdopodobniej
  również osoby, które mają za sobą wiele pobytów w szpitalu, jak również domownicy
  i małżonkowie osób zakażonych WZW C, WZW B lub HIV. W przypadku, gdy zauważy się
  zanieczyszczenie powierzchni krwią, należy jak najszybciej zmyć zanieczyszczenie przy użyciu środków
  odkażających rozpuszczonych w wodzie, pamiętając o stosowaniu rękawiczek ochronnych.
  Rozpoznanie:
  Badania krwi. W przypadku WZW C konieczne są dale testy. Kwalifikacji do leczenia dokonuje się
  zazwyczaj w placówkach specjalistycznych i wiąże się to z szerszym zakresem badań.
  Leczenie:
  Podstawą leczenia WZW C jest interferon pegylowany z rybawiryną. Kwalifikacja do takiego leczenia
  zależy od stanu chorego, poziomu wirusa we krwi i od tego, jak postępują zmiany w wątrobie,
  oraz od genotypu wirusa. Zawsze, by podjąć leczenie, konieczne jest wykonanie biopsji wątroby.
  W przypadku WZW C leczenie w ostrej fazie, jeśli dostatecznie wcześnie rozpozna się chorobę,
  daje znacznie lepsze efekty niż leczenie podejmowane później. Leczenie jest długotrwałe, trwa
  zazwyczaj od dwudziestu czterech do czterdziestu ośmiu tygodni lub dłużej i może powodować
  wiele skutków ubocznych. W razie niepowodzenia można takie leczenie powtórzyć. WZW C nie
  leczone może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia wątroby, wskutek którego konieczny
  może stać się przeszczep tego organu.
  IV. Choroby przenoszone drogą płciową
  Co to jest choroba przenoszona drogą płciową?
  Jest to infekcja przenoszona z osoby zakażonej na zdrową przez stosunek płciowy. Każdy, kto
  współżyje seksualnie, może zakazić się chorobą przenoszoną drogą płciową. Nie trzeba mieć wielu
  partnerów seksualnych. Zakażenie może spowodować jeden stosunek płciowy.
  Zarówno kobiety, jak i mężczyźni mogą zakazić się chorobą i przekazać ją kolejnemu partnerowi.
  Większość chorób przenoszonych drogą płciową można wyleczyć, ale leczenie powinno się zacząć
  możliwie jak najszybciej.
  Dla niektórych infekcji, takich jak HIV, nie ma obecnie leku, który powoduje całkowite wyleczenie,
  ale są leki, które hamują postęp choroby i wydłużają życie.
  Wszystkie przypadki chorób przenoszonych drogą płciową należy traktować poważnie. Pozostawienie
  ich bez leczenia może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych (np. bezpłodność).
  Niektóre mogą być przenoszone z matki na nie narodzone jeszcze dziecko i powodować
  u niego wady i choroby wrodzone.
  Do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową należą:
  • chlamydioza,
  • niespecyficzne zapalenie cewki moczowej,
  • rzeżączka,
  • kiła,
  • rzęsistkowica,
  • grzybica narządów płciowych,
  • opryszczka narządów płciowych,
  • kłykciny kończyste,
  • HIV,
  • wszawica i świerzb.
  Skąd mam wiedzieć, czy jestem zarażona (zarażony)?
  Nie każdy zakażony ma objawy choroby. Czasami nie pojawiają się one miesiącami lub zanikają,
  ale to nie oznacza, że infekcja jest wyleczona.
  Powinnaś (powinieneś) zasięgnąć porady lekarza, jeśli zauważyłaś (zauważyłeś) u siebie następujące
  objawy:
  • wydzielinę z pochwy,
  • wydzielinę z cewki moczowej u mężczyzn,
  • uczucie bólu lub pieczenia podczas oddawania moczu,
  • swędzenie, wysypkę, krosty lub pęcherze wokół narządów płciowych lub odbytu,
  • ból i (lub) krwawienie podczas stosunku,
  • krwawienie między miesiączkami (również u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną),
  • krwawienie po stosunku,
  • owrzodzenie, nadżerki, uszkodzenie w obrębie nabłonka na prąciu czy warg sromowych,
  • ból jąder,
  • ból w dole brzucha.
  Nawet jeśli nie masz żadnych objawów, powinieneś (powinnaś) pójść do lekarza, szczególnie gdy:
  • współżyłaś (współżyłeś) ostatnio z nowym partnerem bez żadnych zabezpieczeń,
  • ty lub twoi partnerzy seksualni współżyją z innymi, nie stosując prezerwatywy,
  • twój partner seksualny ma jakieś objawy choroby.
  Miejsca, w których możesz zasięgnąć porady na temat chorób przenoszonych drogą płciową
  • Twój lekarz rodzinny – lekarz w ośrodku
  • Poradnia dermatologiczno-wenerologiczna
  • Poradnia ginekologiczna
  • Poradnia chorób zakaźnych
  • Poradnia urologiczna
  Jeżeli dopiero trwa procedura o nadanie ci statusu uchodźcy, potrzebujesz skierowania od lekarza
  z ośrodka.
  Testy i leczenie
  Podczas wizyty lekarz porozmawia z tobą o tym, co cię niepokoi. Musi również zadać ci pytania
  dotyczące twojego życia seksualnego i wszelkich objawów. Być może będziesz czuć skrępowanie,
  ale odpowiedz na wszystkie pytania szczerze – to pomoże postawić diagnozę. Jeśli nie wiesz, po
  co zadaje się niektóre pytania, po prostu o tym powiedz.
  Badanie lekarskie obejmuje wszystkie części ciała, również okolice narządów płciowych i odbytu,
  w celu znalezienia objawów choroby.
  Po wizycie w poradni specjalistycznej dostaje się skierowanie na badania laboratoryjne mające na
  celu ustalenie diagnozy, może też być potrzebne wykonanie USG lub badań radiologicznych.
  Czy muszę umawiać się na wizytę?
  Tak. Najlepiej jest pójść lub zadzwonić do poradni i zarejestrować się na konkretny dzień. Jeśli
  masz objawy, które cię niepokoją, wyjaśnij to w rejestracji – być może lekarz będzie mógł cię
  przyjąć wcześniej.
  Czy muszę płacić za udzieloną mi pomoc?
  Wszelkie porady, informacje i testy są darmowe.
  Osoby ubiegające się o nadanie statusu uchodźcy, uznani uchodźcy, osoby, które otrzymały ochronę
  uzupełniającą – wszyscy są leczeni bezpłatnie.
  Wyniki testu
  Poradnia udzieli informacji, w jaki sposób odbierzesz wyniki, aby zachować pełną poufność.
  Powiadomienie partnera o chorobie
  Jeśli okaże się, że jesteś zakażona (zakażony), ważne jest, aby twój obecny partner seksualny i twoi
  ostatni partnerzy również poddali się badaniom i leczeniu. Powiadom partnera o chorobie, a jeśli
  jest to dla ciebie krępująca sytuacja, może to zrobić lekarz.
  Rzeżączka
  • wywołują ją bakterie Neisseria gonorrhoeae
  • droga zarażenia: kontakty seksualne
  Dolegliwości u mężczyzny: przeważnie po dwóch (do siedmiu) dniach pieczenie lub swędzenie
  przy oddawaniu moczu i wydzielina z cewki moczowej.
  Dolegliwości u kobiety: czasami pieczenie lub swędzenie przy oddawaniu moczu, zwiększona wydzielina
  z pochwy.
  Leczenie: antybiotyki (ważne jest możliwie wczesne leczenie).
  Pamiętaj: konieczne jest badanie partnera.
  Uwaga! Objawy u kobiety nie są tak wyraźne jak u mężczyzny albo może ich w ogóle nie być.
  Brak leczenia może być przyczyną zapalenia narządów miednicy, a w konsekwencji prowadzić do
  bezpłodności lub zwiększać ryzyko ciąży pozamacicznej.
  Kobieta chora na rzeżączkę może podczas porodu naturalnego zakazić swoje dziecko.
  Kiła (syfilis)
  • wywołuje ją bakteria krętek blady
  • zakażenie: zazwyczaj przez kontakt płciowy; kiła może być wrodzona u noworodka, jeśli matka
  ma aktywną kiłę
  Dolegliwości (u mężczyzny i kobiety): pierwsze objawy po trzech–czterech tygodniach. Mały bezbolesny
  wrzód (znika sam po pewnym czasie) na narządach płciowych.
  (organy płciowe, odbyt, usta).
  Jeśli nie nastąpi leczenie, często po dalszych czterech–ośmiu tygodniach pojawia się nie swędząca
  wysypka, która też sama znika.
  Choroba nie leczona rozwija się dalej. Może mieć wieloletni przebieg z następującymi po sobie
  okresami objawowymi i bezobjawowymi. W okresach bezobjawowych bakteria nadal jest
  w organizmie.
  Zakażona osoba może łatwo zakazić partnera seksualnego w ciągu pierwszych dwóch–trzech lat
  od zakażenia. Po tym czasie kiła nie przenosi się już drogą kontaktów seksualnych, ale matka nadal
  może zakazić dziecko w czasie ciąży.
  Leczenie: pełne wyleczenie przy użyciu antybiotyków. Stosowana jest penicylina.
  Jeśli jesteś uczulona (uczulony) na penicylinę, poinformuj o tym lekarza – zostanie wówczas zastosowany
  inny antybiotyk.
  Pamiętaj: konieczne jest badanie partnera.
  Jeśli raz leczono cię z powodu kiły, nie oznacza to, że nie możesz zarazić się ponownie!
  Uwaga! Opisane symptomy łatwo przeoczyć lub objawy mogą nie wystąpić – dlatego w wypadku
  możliwego zakażenia zalecane jest – po upływie od czterech do sześciu tygodni – badanie krwi.
  Kiła może przenieść się z matki na płód i spowodować kiłę wrodzoną.
  Chlamydia
  • wywołuje ją bakteria Chlamydia trachomatis.
  • najczęstsze spośród zachorowań przenoszonych drogą płci
  Dolegliwości (u mężczyzny i kobiety): uciążliwe infekcje cewki moczowej ze swędzeniem i pieczeniem
  podczas oddawania moczu.
  Leczenie: antybiotyki.
  Pamiętaj: konieczne jest badanie partnera.
  Uwaga! Objawy mogą nie występować lub mogą być bardzo niewielkie i mogą występować w
  ciągu dłuższego czasu. Można ich nie zauważyć.
  Nieleczenie chlamydii może prowadzić do późniejszych komplikacji (bezpłodność, poronienia) w
  wyniku przewlekłych infekcji narządów miednicy.
  Możliwe zakażenie noworodka: zapalenie spojówek, zapalenie płuc.
  Rzęsistek
  • wywołuje go pierwotniak rzęsistek pochwowy
  • zarażenie – najczęściej przez kontakty płciowe, rzadko innymi drogami (np. na pływalni)
  Dolegliwości u kobiety: swędzenie w pochwie, żółtawo-zielonkawe upławy, częste oddawanie
  moczu.
  Dolegliwości u mężczyzny: często brak dolegliwości, czasami swędzenie, niewielka wydzielina z
  cewki moczowej.
  Leczenie: antybiotyki (metronidazol).
  Pamiętaj: konieczne jest badanie partnera.
  Uwaga! Objawy rzęsistkowicy u zainfekowanego mężczyzny mogą znikać w ciągu kilku tygodni bez
  leczenia, ale nadal może on zakażać swoją partnerkę seksualną.
  Raz przebyta choroba nie chroni przed ponownym zakażeniem.
  Kłykciny kończyste
  • wywołują je wirusy brodawczaka ludzkiego HPV
  • zakażenie następuje w wyniku kontaktów płciowych
  • pojawiają się zwykle kilka tygodni lub miesięcy po kontakcie seksualnym z osobą zakażoną, ale
  mogą też w ogóle się nie pojawić (tzw. zakażenie utajone)
  Dolegliwości (u kobiet i mężczyzn): kłykciny to brodawki pojawiające się na zewnętrznych narządach
  płciowych i odbycie.
  Możliwa jest lokalizacja w pochwie i na szyjce macicy. Najczęściej nie powodują żadnych dolegliwości.
  Nie leczone powiększają się i przyjmują kształt kalafiorowatych tworów.
  W przypadkach zaniedbanych dochodzi do powstawania łatwo krwawiących kłykcin olbrzymich.
  Leczenie: stosowane jest leczenie miejscowe przy użyciu lasera, zamrażania, elektrokoagulacji,
  czasem konieczne jest usunięcie chirurgiczne zmian. Im mniej brodawek, tym łatwiejsze jest ich
  leczenie.
  Często (w 90%) dochodzi do nawrotu brodawek.
  Pamiętaj: ważne jest badanie partnera.
  Niektóre serotypy wirusa HPV są odpowiedzialne za rozwój raka szyjki macicy, raka odbytu i jelita
  grubego u nie leczonych nosicieli.
  13
  Opryszczka narządów płciowych
  • wywołują ją wirusy opryszczki HSV-2 i HSV-1
  • do pierwszego zarażenia dochodzi poprzez kontakt płciowy; nawracające infekcje mogą pojawiać
  się już bez ponownych kontaktów seksualnych jako reaktywacja utajonego zakażenia
  HSV
  • źródłem wirusów jest zawartość pęcherzyków
  Dolegliwości (u mężczyzn i kobiet): po pierwszym kontakcie z wirusem występuje zakażenie pierwotne.
  Może być bezobjawowe lub w postaci swędzących pęcherzyków i dolegliwości bólowych
  w obrębie narządów płciowych, odbytu, a także ust. Pęcherzyki pękają, tworzą się rany, które
  następnie przysychają w strupki i same się goją.
  Po zakażeniu pierwotnym wirus pozostaje w organizmie w stanie utajonym. Do ponownego uaktywnienia
  wirusa może dochodzić wiele razy w roku, w zależności od stanu układu odpornościowego
  pacjenta.
  Uaktywnieniu sprzyjają: częste przeziębienia, inne infekcje w obrębie narządów płciowych, ogólnoustrojowe
  choroby przewlekłe, leki obniżające odporność, duża liczba partnerów.
  Nawroty choroby ujawniają się podobnie jak zakażenie pierwotne, ale są mniej rozległe i mniej
  bolesne.
  Leczenie: lek przeciwwirusowy (acyklowir) w maści lub tabletkach.
  Uwaga! Infekcja u kobiet w ciąży stanowi ryzyko zakażenia płodu i noworodka (zakażenie mózgu
  u dziecka).
  Wirusy opryszczki można przenieść na rękach w obrębie własnego ciała, np. z narządów płciowych
  do oka.
  Grzybica narządów płciowych
  • wywołują ją grzyby drożdżopodobne Candida albicans
  • zakażenie następuje w wyniku: kontaktów seksualnych, przy zakłóceniu równowagi kwasowozasadowej
  błon śluzowych narządów płciowych, w przebiegu chorób przewlekłych (cukrzyca),
  zmian hormonalnych, w czasie przyjmowania leków (antybiotyki, sterydy)
  • grzybica częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn
  Dolegliwości u mężczyzn: swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie żołędzi prącia i napletka. Możliwy
  jest przebieg bezobjawowy.
  Dolegliwości u kobiet: swędzenie, pieczenie w pochwie i na wargach sromowych, białawe, serowate
  upławy o różnym nasileniu, zwiększające się przed miesiączką, bolesność przy oddawaniu
  moczu.
  Choroba może mieć charakter zakażenia sporadycznego lub nawracającego.
  Leczenie: wyjaśnienie przyczyn infekcji, leczenie miejscowe przy użyciu maści i globulek dopochwowych,
  czasami też leczenie ogólne lekami przeciwgrzybicznymi w tabletkach.
  Uwaga! Konieczne jest też leczenie partnera seksualnego.
  Wszawica łonowa
  Wszy są to niewielkie insekty, które zagnieżdżają się we włosach łonowych. Widoczne są gołym
  okiem, tak jak ich jaja, które zaczepiają się we włosach. Ich najsilniejszym objawem jest ostry
  świąd. Leczenie tej niegroźnej choroby jest skuteczne przy zastosowaniu specjalnej emulsji.
  14
  Świerzb (scabies)
  Świerzb powodują roztocza (sarcoptes scabiei), które przenoszone są podczas stosunku płciowego
  (bezpośredni kontakt z zakażoną skórą), ale też w kręgu rodziny. Wiercą one kanały w skórze
  (przestrzenie międzypalcowe i stawy rąk, pachy i okolice intymne, pępek i piersi), co powoduje
  silny świąd (przede wszystkim nocą) i może doprowadzić do uporczywych egzem. Czasami gołym
  okiem widać tzw. kanał roztocza.
  świerzb najczęściej zwalcza się przy użyciu odpowiednich maści i płynów
  są to leki na receptę, przepisze je lekarz w ośrodku
  należy smarować skórę przez kolejne trzy dni, stosować kąpiele w ciepłej wodzie przez minimum
  dwadzieścia minut oraz zmieniać bieliznę osobistą i pościelową
  bieliznę, pościel, ręczniki używane podczas choroby należy po wypraniu (gotowanie!)
  i wyprasowaniu odstawić i nie stosować przez okres dwóch tygodni
  UWAGA! Wszystkie osoby mieszkające w jednym mieszkaniu muszą być leczone jednocześnie!
  Jak można chronić się przed chorobami przenoszonymi drogą płciową?
  Zakażenie następuje poprzez stosunek płciowy. Niektóre objawy chorób są widoczne, jednak
  większości z nich nie jesteśmy w stanie zauważyć u partnera.
  Wierność
  Wierność w związku znacząco zmniejsza możliwość zakażenia się chorobą przenoszoną drogą
  płciową.
  Prezerwatywy
  Prezerwatywy chronią przed zakażeniem w czasie kontaktów seksualnych wirusem HIV
  w 90–95%.Zmniejszają też ryzyko zakażenia innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Nie
  jest prawdą, że prezerwatywy mają „mikropory”, przez które przedostają się wirusy i plemniki.
  Gdzie można nabyć prezerwatywy?
  W aptekach, drogeriach, domach towarowych, dużych sklepach spożywczych i na stacjach benzynowych.
  Kilka wskazówek użycia:
  Prezerwatywy są bardzo • cienkie, łatwo można je uszkodzić, np. ostrymi paznokciami, pierścionkiem.
  • Opakowania nie należy otwierać za pomocą ostrych narzędzi.
  • Środki nawilżające (żele, galaretki) pomagają przy używaniu prezerwatyw. Korzystać należy ze
  środków pozbawionych tłuszczu (do nabycia w aptece). Kremy zawierające tłuszcz (np. wazelina)
  mogą doprowadzić do zsunięcia się prezerwatywy.
  Nie jest wskazane używanie prezerwatyw zawierających nonoksynol 9. Preparat ten może powodować
  podrażnienie błony śluzowej pochwy, co zamiast zapobiegać zakażeniu, może je ułatwiać.
  Prezerwatywę należy założyć przed rozpoczęciem i zdjąć dopiero po zakończeniu stosunku seksualnego,
  zgodnie z załączoną instrukcją.
  15
  Jednej prezerwatywy należy używać tylko raz.
  W razie pęknięcia lub zsunięcia się prezerwatywy należy jak najszybciej zastąpić ją nową.
  Partnerzy seksualni
  Jeżeli to możliwe, porozmawiaj ze swoim partnerem na temat jego wcześniejszych kontaktów seksualnych.
  Gdy twój partner jest zdrowy i zachowujecie wzajemną wierność, możecie mieć pewność,
  że nie zakazicie się chorobą przenoszoną drogą płciową.
  Abstynencja od narkotyków
  Narkotyki i alkohol zmieniają poczucie rzeczywistości, zmniejszają odpowiedzialność, osłabiają
  ocenę sytuacji i samokontrolę, a przez to prowadzą do nieprzemyślanych kontaktów seksualnych
  bez zabezpieczenia. Szczególnie w odniesieniu do HIV/AIDS abstynencja od narkotyków ma
  ogromne znaczenie.
  V. HIV/AIDS
  Co to jest HIV?
  Ludzki wirus niedoboru odporności (HIV) powoduje infekcję, która stopniowo niszczy mechanizmy
  obronne organizmu – układ odpornościowy – utrudniając walkę z innymi infekcjami i nowotworami.
  Zaawansowana faza zakażenia HIV, gdy występują objawy chorobowe, nazywana jest
  AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome – zespół nabytego niedoboru odporności).
  Może minąć wiele lat, zanim ktoś zainfekowany wirusem HIV zachoruje na AIDS. W tym okresie
  osoba taka czuje się dobrze i może nie wiedzieć, że jest zakażona.
  Czy zagraża ci ryzyko infekcji?
  Czy miałaś (miałeś) ryzykowne zachowania, w czasie których mogło dojść do zakażenia HIV?
  Kontakty seksualne z osobą zakażoną HIV bez zabezpieczenia, heteroseksualne lub homoseksualne,
  są obecnie najczęstszą przyczyną zakażeń wirusem HIV.
  Poprawne używanie prezerwatywy redukuje o ok. 90% ryzyko zakażenia wirusem HIV i innymi
  bardziej powszechnymi chorobami przenoszonymi drogą płciową.
  • Seks oralny może stanowić ryzyko infekcji.
  • Używanie wspólnych igieł, strzykawek i innych przyrządów stosowanych przy zażywaniu narkotyków
  drogą dożylną jest też bardzo ryzykowane.
  • Wirus HIV może być również przeniesiony z zakażonej matki na jej nienarodzone jeszcze dziecko
  (ryzyko ok. 15%), ale najczęściej do zakażenia dochodzi podczas porodu. Przy odpowiedniej
  profilaktyce w czasie ciąży można temu zapobiec.
  Nie można się zakazić się wirusem HIV przez przytulanie, całowanie, kichanie, kasłanie, podawanie
  ręki, używanie tego samego kubka czy toalety, kąpiel w basenie.
  Komary, kleszcze, muchy i inne owady nie przenoszą wirusa HIV.
  Czym jest test na HIV?
  Organizm osoby zakażonej wirusem HIV produkuje przeciwciała, próbując walczyć z wirusem.
  To właśnie te przeciwciała wykrywa test na HIV. Jeżeli stwierdzi się ich obecność we krwi (pozytywny
  wynik testu), oznacza to, że osoba jest zakażona wirusem HIV.
  Organizm potrzebuje około trzech miesięcy na wyprodukowanie tych przeciwciał. To bardzo ważne
  – zastanów się, czy w ciągu ostatnich trzech miesięcy nie miałaś (nie miałeś) żadnych ryzykownych
  zachowań.
  Jeżeli twój test jest negatywny, oznacza to, że:
  - w twojej krwi nie ma przeciwciał anty- HIV i jeśli nie podejmowałaś (nie podejmowałeś) żadnych
  ryzykownych działań w ciągu ostatnich trzech miesięcy, nie jesteś zakażona (zakażony) wirusem
  HIV,
  - jeśli mogłaś (mogłeś) zakazić się w ciągu ostatnich trzech miesięcy, lekarz zaleci powtórnie wykonać
  test.
  Jeżeli twój wynik jest pozytywny, to:
  • zostałaś zakażona (zostałeś zakażony) wirusem HIV,
  • nie oznacza to, że masz AIDS,
  • nie mówi to, jak długo jesteś zakażona (zakażony) wirusem HIV,
  • nie mówi to, jakie szkody, jeśli w ogóle, dokonały się w twoim układzie odpornościowym,
  • zostanie ci zaoferowana pomoc i leczenie w poradni specjalistycznej,
  • powinnaś (powinieneś) przedsięwziąć środki, aby zapobiec zakażaniu innych ludzi.
  Wszystkie leki używane w terapii AIDS są w Polsce dostępne.
  17
  Osoby, które ubiegają się o nadanie statusu uchodźcy, uznani uchodźcy, osoby, które otrzymały
  ochronę uzupełniającą – wszyscy są leczeni bezpłatnie.
  Brak uregulowanego pobytu na terenie Polski praktycznie uniemożliwia osobie z HIV/AIDS regularne
  leczenie poza stanami bezpośredniego zagrożenia życia.
  Osoby chore na AIDS otrzymują także leki w więzieniu.
  Zakażenia HIV nie można wyleczyć dostępnymi obecnie lekami, ale leczenie może utrzymać cię
  w dobrej kondycji przez długi czas. Mimo że leczenie jest znacznie skuteczniejsze, jeśli rozpocznie
  się je przed wystąpieniem objawów, może być pomocne na każdym etapie.
  Wczesne wykrycie pozwoli podjąć najlepszą decyzję dotyczącą leczenia. Jeśli wiesz, że jesteś zakażona
  (zakażony), możesz chronić innych ludzi, na przykład żonę (męża), przed ryzykiem infekcji.
  Jeśli jesteś zakażona wirusem HIV i jesteś w ciąży lub chciałabyś być matką, możesz chronić dziecko,
  stosując profilaktyczne leki przeciwwirusowe przez całą ciążę.
  Gdzie możesz wykonać test?
  Twój lekarz w ośrodku może skierować cię na poufne badania na HIV.
  Można też samodzielnie zgłosić się do wybranego punktu konsultacyjno- diagnostycznego.
  Badanie jest tam wykonywane bezpłatnie i – na życzenie pacjenta – anonimowo.
  Porady i wyniki są poufne.
  Pracują tam też psychologowie i lekarze, którzy udzielą ci porady przed testem i po nim. Przed
  testem porozmawiają z tobą o przyczynach podjęcia decyzji o wykonaniu badania, wytłumaczą,
  na czym ono polega. Wynik badania odbierzesz osobiście po kilku dniach. Następnie lekarz udzieli
  ci porady po teście, omówi wynik badania, udzieli porad dotyczących zasad bezpiecznego seksu.
  Wybrane punkty konsultacyjno-diagnostyczne w Polsce
  Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny przy Ośrodku Diagnostyczno-Badawczym Chorób Przenoszonych
  Drogą Płciową
  ul. Św. Rocha 3, pokój 14 (parter) – wejście od ul. Krakowskiej, 15-879 Białystok
  tel. 085 742 63 61
  Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny
  ul. Biernackiego 9, 20-089 Lublin
  tel. 0512 619 714
  Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny przy Laboratorium Analiz Lekarskich IZIS,
  ul. Chmielna 4, 00-117 Warszawa
  tel. 22 826 47 61; 826 81 62
  Pod ww. numerem telefonu można uzyskać informacje dotyczące pracy punktu: godzinach, dojeździe
  itp.
  Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny przy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
  ul. Żelazna 79, 00-875 Warszawa
  Równocześnie przyjmuje dwóch doradców w gabinetach na parterze, po lewej stronie od wejścia
  głównego.
  18
  VI. Gruźlica
  Gruźlica jest chorobą zakaźną, wywołaną zakażeniem prątkiem gruźlicy, która z reguły zajmuje
  płuca, chociaż może uszkodzić dowolne inne narządy (kości, jelita, opony mózgowo-rdzeniowe).
  Nie jest łatwo zarazić się gruźlicą; trzeba przez dłuższy czas znajdować się w bezpośrednim kontakcie
  z osobą cierpiącą na tę chorobę (na przykład z chorym domownikiem), niemniej jednak
  wszyscy powinni zdawać sobie sprawę z symptomów choroby, aby w razie potrzeby jak najszybciej
  zgłosić się na leczenie.
  Gruźlica jest uleczalna – należy otrzymać zestaw specjalnych leków.
  W jaki sposób rozprzestrzenia się gruźlica i czy jestem zagrożona (zagrożony) zachorowaniem?
  Gruźlicą można się bezpośrednio zarazić od osoby, która wydala w wydychanym powietrzu prątki
  (tzw. prątkowanie). Gruźlica rozprzestrzenia się przez powietrze, gdy osoby chore kaszlą, mówią,
  kichają. Zarazić się możesz, jeśli przebywasz w pobliżu zarażonej osoby przez dłuższy czas. Tak
  więc prawdopodobieństwo zarażenia się gruźlicą w autobusie lub w sklepie jest niewielkie.
  Nie każda osoba chora na gruźlicę zakaża innych. Chociaż na gruźlicę może zachorować każdy,
  niektóre osoby należą do grup szczególnego ryzyka. Zalicza się do nich:
  osoby, które zamieszkują w tym • samym mieszkaniu lub są narażone na długotrwały bliski kontakt
  z osobą chorą na gruźlicę w okresie wydalania prątków (prątkowania),
  • osoby, które mieszkają w złych warunkach lub w przeludnieniu, w tym osoby bezdomne,
  • osoby, które zamieszkiwały, pracowały lub przebywały przez dłuższy czas w kraju o wysokiej
  zachorowalności na gruźlicę,
  • osoby, które przebywały w więzieniu, na terenie rozpowszechnienia gruźlicy,
  • osoby, które są uzależnione od narkotyków lub nadużywają alkoholu,
  • osoby, które źle się odżywiają,
  • dzieci i osoby w podeszłym wieku.
  Skąd mam wiedzieć, czy mam gruźlicę?
  Początek gruźlicy jest często skryty, objawy są słabo wyrażone i niecharakterystyczne. Najpowszechniejsze
  symptomy gruźlicy to między innymi:
  • kaszel,
  • odksztuszanie plwociny,
  • krwioplucie,
  • brak apetytu i spadek masy ciała bez wyraźnej przyczyny,
  • wysoka gorączka,
  • poty nocne,
  • osłabienie i łatwe męczenie się,
  • uczucie duszności, bóle w klatce piersiowej.
  Wszystkie te symptomy mogą być też oznaką innych chorób, jeżeli jednak występują u ciebie, to
  zgłoś się do lekarza w ośrodku lub do poradni gruźlicy i chorób płuc.
  W poradni lekarz zada pytania dotyczące możliwości zakażenia i objawów, dokładnie cię zbada
  oraz zleci badania diagnostyczne w zależności od wskazań medycznych (trzykrotny posiew plwociny,
  założenie i odczytanie próby tuberkulinowej [test skóry], zdjęcie rentgenowskie płuc). Może
  też skierować cię do szpitala.
  Wczesne wykrycie choroby i leczenie zapobiega szerzeniu się zakażenia gruźlicą w otoczeniu
  (rodzina!).
  19
  Czy gruźlica jest uleczalna?
  Tak, wykrycie choroby we wczesnym stadium, kiedy płuca są mało zniszczone, pozwala wyleczyć
  chorego bez żadnych następstw choroby. Stosowny jest zestaw specjalnych leków. Po rozpoczęciu
  leczenia zauważysz poprawę zdrowia po mniej więcej dwóch–czterech tygodniach. Ale leczenie
  musi trwać co najmniej sześć miesięcy. Pacjent nie może przerywać leczenia!
  Skrócenie lub przerwanie leczenia może spowodować generowanie prątków lekoopornych. Możesz
  też tą groźniejszą postacią gruźlicy zakazić swoją rodzinę i przyjaciół. Stąd tak ważne, by nie
  przerywać leczenia.
  Gruźlica może doprowadzić do śmierci.
  Szczepienia przeciw gruźlicy
  Szczepionkę (BCG) stosuje się od wielu lat do zapobiegania gruźlicy. Ale szczepionka nie zawsze
  zapobiega zachorowaniu, w związku z czym musisz znać oznaki i symptomy gruźlicy.
  Kto może skorzystać ze szczepionki BCG?
  Szczepionka BCG jest stosowana u:
  noworodków na oddziałach noworodkowych • zaraz po urodzeniu (pierwsza–druga doba życia),
  • dzieci do piętnastego roku życia dotychczas nie szczepionych – lekarz z ośrodka może skierować
  do konsultacyjnej poradni szczepień ochronnych.
  Czy są skutki uboczne?
  • Alergiczne reakcje po szczepieniu BCG są rzadkie.
  • U niewielkiej liczby osób powiększają się węzły chłonne pod pachami.
  • Gorączka.
  • Swędzenie.
  • U pewnej grupy osób występują poważniejsze reakcje, jak tworzenie się głębokich wrzodów
  lub ropni. Jeśli przydarzy się to twojemu dziecku, należy je zaprowadzić do lekarza w ośrodku
  lub do poradni, gdzie było zaszczepione, lub do szpitalnego oddziału ratowniczego.
  Kilka wskazówek
  • W pierwszej dobie po sczepieniu nie kąp dziecka, nie trzyj miejsca po szczepieniu ręcznikiem,
  nie drap.
  • Po tym szczepieniu dziecko może normalnie kąpać się, brać prysznic i pływać. Nie trzeba chronić
  obszaru po szczepieniu plastrem.
  • Jeśli z krostki zaczyna się sączyć wydzielina, należy przykryć ją suchym opatrunkiem, a opatrunek
  zmieniać regularnie (jest to prawidłowa reakcja poszczepienna).
  • Nie smarować krostek kremem, olejkami czy maściami, nawet jeśli pojawiła się wydzielina.
  • Nie nosić ubrań obciskających miejsce po szczepieniu.

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie