Treść zadania

Wypisz PRAWA zawarte w deklaracji praw człowieka
DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA I OBYWATELA

Francja 1789




Przedstawiciele Ludu Francuskiego, występujący jako ZGROMADZENIE NARODOWE, uważając, iż jedyną przyczyną nieszczęść publicznych i nadużyć rządów jest nieznajomość, zapomnienie i lekceważenie praw człowieka, postanowili ogłosić w formie uroczystej deklaracji naturalne, niepozbywalne i święte prawa człowieka; aby ta deklaracja stojąc zawsze przed oczami wszystkich członków społeczeństwa przypominała im nieustannie ich prawa i obowiązki, aby akty władzy ustawodawczej i wykonawczej przez ciągłe ich porównywanie z celem każdej instytucji państwowej były w większym poszanowaniu, aby skargi obywateli, oparte odtąd na prostych i niewątpliwych zasadach miały za cel utrzymanie Konstytucji i szczęścia ogólnego. Wobec powyższego ZGROMADZENIE NARODOWE uznaje i ogłasza w przytomności i pod auspicjami Istoty Najwyższej następujące prawa człowieka i obywatela.

Artykuł 1

Ludzie rodzą się i pozostają wolni i równi z punktu widzenia prawa. Różnice społeczne mogą się opierać tylko na użyteczności wobec społeczeństwa.




Artykuł 2

Celem każdej organizacji politycznej jest utrzymanie naturalnych i nie przedawnionych praw człowieka. Tymi prawami są: wolność, własność, bezpieczeństwo i opór przeciwko uciskowi.




Artykuł 3

Źródło wszelkiej suwerenności spoczywa całkowicie w Narodzie, żadne ciało, żadna jednostka nie może wykonywać władzy, która nie pochodziłaby wyraźnie od Narodu.




Artykuł 4

Wolność polega na czynieniu tego wszystkiego, co nie szkodzi drugiemu. W ten sposób nie ma innych granic dla używania praw naturalnych człowieka, jak te, które zapewniają używanie tychże praw innym członkom społeczeństwa. Te granice może określić tylko Ustawa.




Artykuł 5

Ustawa może zabraniać tylko takiego postępowania, które jest szkodliwe dla społeczeństwa. Nie można zabronić tego, czego nie zabrania Ustawa i nikt nie może być zmuszany do czynienia tego, czego nie nakazuje Ustawa.

Artykuł 6

Ustawa jest wyrazem woli powszechnej. Wszyscy obywatele mają prawo brać udział w jej tworzeniu bądź osobiście, bądź przez swych przedstawicieli. Powinna ona być jednakowa dla wszystkich zarówno gdy broni, jak wówczas gdy karze.

Wszyscy obywatele są równi wobec prawa i mają równy dostęp do wszystkich godności, stanowisk i funkcji publicznych, zależnie od ich zdolności i z zachowaniem takich tylko różnic, które wynikają z ich cnoty i talentu.

Artykuł 7

Żaden człowiek nie może być oskarżony, aresztowany i więziony, jak tylko w wypadkach określonych przez Ustawę i z zachowaniem form przez nią przepisanych. Ci, którzy powodują, wydają, wykonują lub polecają wykonać rozkazy samowolne, winni być ukarani. Jednakże obywatel wezwany lub przytrzymany zgodnie z Ustawą winien natychmiast okazać posłuszeństwo: stawiając opór dopuszcza się on przestępstwa.

Artykuł 8

Ustawa może wprowadzać tylko takie kary, które są oczywiste i ściśle potrzebne, i nikt nie może być karany inaczej, jak tylko na podstawie Ustawy wydanej i ogłoszonej przed popełnieniem przestępstwa oraz gdy ta Ustawa została zastosowana w sposób zgodny z prawem.




Artykuł 9

Każdy człowiek jest uważany za niewinnego, dopóki nie został uznany winnym. Jeżeli okaże się niezbędne jego przytrzymanie, Ustawa winna karać surowo zastosowanie takich rygorów, które nie są nieodzowne dla zabezpieczenia przytrzymania jego osoby.




Artykuł 10

Nikt nie może być niepokojony z powodu swoich przekonań, również religijnych, byle ich manifestowanie nią zakłócało porządku publicznego, ustanowionego przez Ustawę.




Artykuł 11

Swobodna wymiana myśli i poglądów jest jednym z najcenniejszych praw człowieka. Każdy obywatel ma więc wolność słowa, pisma i druku i odpowiada tylko za nadużywanie tej wolności w wypadkach określonych przez Ustawę.

Artykuł 12

Zabezpieczenie praw człowieka i obywatela stwarza konieczność istnienia publicznej siły zbrojnej. Ta siła jest więc ustanowiona w interesie ogółu, a nie dla szczególnej wygody tych, którym została powierzona.

Artykuł 13

Dla utrzymania publicznej siły zbrojnej oraz dla pokrycia wydatków administracji niezbędny jest ogólny podatek; obowiązek jego uiszczania winien być rozłożony na obywateli stosownie do ich możliwości.




Artykuł 14

Wszyscy obywatele mają prawo: stwierdzić osobiście lub przez swych przedstawicieli konieczność podatku publicznego, wyrazić nań zgodę w sposób niczym nie skrępowany, czuwać nad jego zużyciem, ustalić jego wysokość, podstawę wymiaru, sposób jego ściągania oraz czas trwania.




Artykuł 15

Społeczeństwo ma prawo żądać od każdego funkcjonariusza publicznego sprawozdania z jego działalności.

Artykuł 16

Społeczeństwo, w którym nie ma należytej gwarancji praw ani określonego z góry podziału władz, nie ma ustroju konstytucyjnego.

Artykuł 17

Własność jest prawem świętym i nietykalnym. Nikt nie może być go pozbawionym, z wyjątkiem wypadku gdy tego wymaga w sposób oczywisty konieczność publiczna uznana przez prawo, wszelako pod warunkiem słusznego i z góry wypłaconego odszkodowania.