Treść zadania

Najlepsze rozwiązanie

• 

  0 0

  mira31130 4.5.2010 (14:13)

  Ryzyko zawodowe wiąże się z możliwością poniesienia straty. Towarzyszy ono każdej działalności. W przedsiębiorstwie przemysłowym, w którym proces produkcyjny jest realizowany w systemie „człowiek-obiekt techniczny-środowisko” dotyczy ono wszystkich elementów tego systemu. Zakłócenia w działaniu któregokolwiek z nich mogą doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia człowieka, uszkodzenia obiektu technicznego lub zanieczyszczenia środowiska, a w konsekwencji do zakłóceń w realizacji procesu produkcyjnego. W każdym z tych przypadków występuje równocześnie ryzyko strat finansowych.
  
  Ryzyko może być definiowane w różny sposób. Rozważając ryzyko w systemie „człowiek-obiekt techniczny-środowisko” przyjmuje się następującą jego definicje:
  
  Ryzyko jest funkcją prawdopodobieństwa wystąpienia niekorzystnych następstw zagrożenia i stopnia ciężkości tych następstw.
  
  Występowanie ryzyka jest zawsze konsekwencją istnienia zagrożeń. Zagrożenia mogą być związane z każdym z elementów systemu” człowiek-obiekt techniczny-środowisko”, których pewne właściwości powodują w określonych sytuacjach zakłócenia w funkcjonowaniu całego systemu bądź jego części, a w rezultacie ich uszkodzenia. Zagrożenie jest wynikiem istnienia takich właściwości-czynników zagrażających oraz sytuacji zagrażającej, która może doprowadzić do powstania strat.
  
  Człowiek w środowisku pracy jest narażony na oddziaływanie różnorodnych czynników zagrażających. Czynniki te dzielą się na:
  
  - szkodliwe, wynikiem oddziaływania, których może być stopniowe pogorszenie stanu zdrowia człowieka
  
  - niebezpieczne, mogące powodować powstawanie urazów
  
  - uciążliwe, których oddziaływanie może utrudniać parę lub obniżać zdolność jej wykonywania, nie powodując jednak trwałego pogorszenia stanu zdrowia.
  
  Wśród wymienionych czynników można wyróżnić fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne.
  
  Zagrożenia dla zdrowia człowieka i związane z nimi ryzyko powstają wówczas, gdy człowiek jest eksponowany na oddziaływanie czynników zagrażających. Aby zapewnić bezpieczeństwo i ochronę zdrowia człowieka w procesie pracy, należy dążyć do eliminowania źródeł ryzyka, a tam gdzie jest to niemożliwe, należy je oceniać i ograniczać do poziomu akceptowalnego.
  
  
  Pojęcie ryzyka zawodowego zostało ustalone w dyrektywie z dnia 12 czerwca 1989 r. o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy nr 89/391/EWG, zwanej dyrektywą ramową.
  
  Zgodnie z treścią dyrektywy, niezbędne środki, jakie pracodawca powinien podjąć w celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, to:
  
  – zapobieganie ryzyku zawodowemu
  
  – informowanie
  
  – szkolenie
  
  – zapewnienie odpowiednich środków i organizacji.
  
  Środki te muszą być każdorazowo dostosowywane przez pracodawcę do zmieniających się okoliczności tak, aby w każdym przypadku były najbardziej skuteczne, a także w celu doskonalenia istniejącego stanu rzeczy. Przy stosowaniu tych środków pracodawca powinien stosować zasady wymienione w art. 6, ust. 2 dyrektywy, zwane ogólnymi zasadami zapobiegania. Są to:
  
  – unikanie ryzyka
  
  – ocena ryzyka, którego nie można uniknąć
  
  – zapobieganie ryzyku u źródła
  
  – dostosowanie pracy do pojedynczego człowieka, szczególnie odnośnie do projektowania stanowisk pracy, wyboru wyposażenia roboczego oraz metod produkcyjnych i metod pracy, a zwłaszcza uwzględnianie łagodzenia monotonii pracy, zmniejszanie natężenia pracy w wymuszonym tempie, a także zmniejszanie negatywnego wpływu tego typu pracy na zdrowie pracownika
  
  – stosowanie nowych rozwiązań technicznych
  
  – zastępowanie środków niebezpiecznych bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi
  
  – prowadzenie spójnej i całościowej polityki zapobiegawczej, obejmującej technikę, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne i wpływ czynników związanych ze środowiskiem pracy
  
  – nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej
  
  – właściwe instruowanie pracowników.
  
  Ocena wielkości ryzyka zawodowego stanowi podstawę doboru przez pracodawcę wyposażenia roboczego, stosowania substancji chemicznych i preparatów, wyposażenia stanowisk pracy. Ocena ryzyka jest podstawą podjęcia środków prewencyjnych, wyboru metod produkcji i organizacji pracy tak, aby zapewniały zwiększenie poziomu ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników oraz były zintegrowane z całością działalności zakładu na wszystkich szczeblach zarządzania. Zgodnie z dyrektywą, pracodawca jest zobowiązany również do opracowania dokumentacji przeprowadzonej oceny ryzyka zagrażającego bezpieczeństwu i zdrowiu podczas wykonywania pracy, z uwzględnieniem szczególnych zagrożeń. Zobowiązanie do opracowania tej dokumentacji powinno być określone przez państwa członkowskie Unii Europejskiej i może być uzależnione od charakteru działalności i rozmiarów zakładu. O dokonanej ocenie ryzyka i środkach podjętych w celu jego uniknięcia lub ograniczenia, pracodawca powinien informować pracowników i ich przedstawicieli.
  
  Do przepisów polskich pojęcie ryzyka zawodowego zostało wprowadzone nowelą art. 215 kodeksu pracy z dnia 23 maja 1991 r. (Dz.U. nr 55, poz. 237), który otrzymał brzmienie: „zakład pracy obowiązany jest do informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą”.
  
  W noweli kodeksu pracy, przeprowadzonej w 1996 r. (Dz.U. nr nr 24, poz. 110), w dziale dziesiątym, w rozdziale dotyczącym profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników, utrzymano w art. 226 zapis art. 215, zgodnie z którym pracodawca jest zobowiązany informować pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
  
  Obowiązek wdrożenia zapisów dyrektywy do prawa krajowego, wynikający ze zobowiązań, jakie strona polska podjęła w Układzie Europejskim ustanawiającym stowarzyszenie Polski ze Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, spowodował, że zapisy te zostały znacznie rozszerzone w prawie polskim. Podstawowym aktem prawnym określającym zasady postępowania, a przede wszystkim definicje ryzyka, jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. nr 129, poz. 844). Zgodnie z §1, ust. 2, pkt. 7 cytowanego rozporządzenia przez „ryzyko zawodowe rozumie się prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy”.
  
  W dziale IV tego rozporządzenia, dotyczącym procesów pracy (§ 39, ust. 1) pracodawca został zobowiązany do:
  
  – oceny ryzyka zawodowego występującego przy określonych pracach
  
  – stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko
  
  – dokumentowania przeprowadzonej oceny ryzyka.
  
  Ocena ryzyka powinna stanowić podstawę do zastosowania przez pracodawcę organizacji pracy i stworzenia stanowisk pracy zabezpieczających pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia. Przeprowadzenie oceny ryzyka jest również podstawą do identyfikacji i likwidacji przez pracodawcę zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników, przez stosowanie odpowiednich technologii, urządzeń, materiałów i substancji nie powodujących takich zagrożeń. Jeżeli nie jest możliwe ograniczenie ryzyka tą drogą, pracodawca ma obowiązek zastosować odpowiednie środki ochrony zbiorowej, a w ostateczności – środki ochrony indywidualnej (§ 39, ust. 2 i 3 rozporządzenia).
  
  Jak wynika z powyższego zapisu, podstawowym elementem oceny ryzyka jest zidentyfikowanie i ocena zagrożeń występujących w procesie pracy oraz ich eliminacja lub ograniczenie.
  
  Pracodawca ma obowiązek ustalać wielkość zagrożeń, będących źródłem ryzyka, przez identyfikację czynników niebezpiecznych oraz wykonywanie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Obowiązek dokonywania przez pracodawcę, na własny koszt, takich badań wynika z art. 227 § 1, pkt. 2 kodeksu pracy. Sposób przeprowadzania badań, ich rejestracji oraz jednostki upoważnione do przeprowadzania badań zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. nr 86, poz. 394). W celu dokonania oceny ryzyka, a szczególnie ustalenia, czy dane ryzyko można zaakceptować, dokonane pomiary należy porównać z dopuszczalnymi wartościami najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Wartości te są opublikowane w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1989 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 1995, nr 69, poz. 351).
  
  
  
  Jeżeli wyniki dokonanych pomiarów mieszczą się w granicach ustalonych wartości NDS i NDN, wówczas możemy stwierdzić, że prawdopodobieństwo wystąpienia chorób zawodowych jest małe, a ryzyko zawodowe jest akceptowalne. W przypadku przekroczenia tych wartości, pracodawca powinien podjąć natychmiast wszelkie środki zmierzające do ograniczenia ryzyka, stosując zasady określone w rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bhp (likwidacja źródeł ryzyka przez zmianę organizacji pracy, technologii, zastąpienie substancji lub materiałów szkodliwych nieszkodliwymi lub mniej szkodliwymi, zastosowanie środków ochrony zbiorowej i, w ostateczności, wyposażenie pracowników w środki ochrony indywidualnej).
  
  

  Dodawanie komentarzy zablokowane - Zgłoś nadużycie