Treść zadania

ODPOWIEDZCIE MI NA TE PYTANIA BLAGAAAM !!

[1] Nurt główny [w sztuce pamiętnikarskiej] szedł w przeciwnym kierunku: opowieści osobistej swobodnie budowanej. Zdarzało się, że była to opowieść nie o sobie samym, to znaczy kim innym był autor, kim innym bohater relacji.

[2] Na ogół jednak autor opowiada o sobie samym, jest bohaterem diariusza lub pamiętnikarskich wspomnień. Wszakże nie wszystko nadaje się do zapisania. Co i jak opowiedzieć ? - o tym decyduje narrator. Narrator występujący w tekście pamiętnikarskim jest postacią wystylizowaną według określonego wzoru osobowego przyjętego przez autora, który pragnie swój autoportret pozostawić w godnej pamięci ludzkiej, a nie dokonywać samosądu nad sobą; wie, co wybrać, a co pominąć ze swojej biografii publicznej i intymnej, kiedy dopowiadać do końca, a kiedy porozumiewawczo mrugnąć okiem do czytelnika.

[3] Jakie kryteria stosował przy selekcji materiału i dla kogo pisał [Jan Chryzostom Pasek]? Choć robi to na ogół dyskretnie, postać opisywana przez niego ma charakter wzoru. Czasem powie w dygresji coś na ten temat: "Kto będzie po mnie sukcesorem tej książki mojej, postrzegam i napominam, żeby się tym moim i [z] wielu inszych temu podobnych przykładów budował". Kto miał być sukcesorem i kto miał czytać pamiętnik? W czasie wojny Pasek myślał o swojej przyszłej rodzinie. Dbał o to, jak rysuje się jego portret w świadomości współczesnych i jak zobaczą go kiedyś "synkowie". I to decydowało o selekcji materiału.

[4] Wzór osobowy, jaki przyświeca biografii paska, każe mu pomijać sprawy ganione przez opinię szlachecką (a więc np. pieniactwo, stosowanie przemocy przy zatargach), ale rzecz znamienna - Pasek opowie czasem o jakimś akcie okrucieństwa jako o rzeczy normalnej, na przykład opis sporu o to, kto osobiście zetnie pojmanego oficera.

[5] Jest to oczywiście pamiętnik, tyle tylko, że bardzo niejednolity w koncepcji. Spotkały się tu różne tradycje zapisków pro memoria jest i styl raptularzowych informacji syntetycznie opisujących rok, co minął, jest i diariuszowy nawyk gromadzenia dokumentów do opisywanego zdarzenia historycznego, i charakterystyczne dla itinerariuszy opisy egzotycznych krajów i ludów, ale wśród tych zmieniających się technik pisania na plan pierwszy wychodzi tendencja naczelna: w tej materii życia gawędziarz dokonuje wyboru tematów, którym nadaje charakter zwięzłych, lecz przemyślanych konstrukcyjnie i stylistycznie opowieści spiętych wewnętrzną anegdotą.

[6] Czy opowieści prawdziwych? Jest w ich sporo prawdy, ale raczej trzeba je mierzyć skalą sugestywności i prawdopodobieństwa, a więc miarą literacką raczej niż historyczną: faktami włada gawędziarz i podporządkowane są one prawom gawędy.

[7] Narrator, kiedy posługuje się techniką diariusza historycznego lub stylem raptularzowym, kieruje się pojęciem prawdy (choć pominie to, co rzucałoby cień na bohatera całości), kiedy jednak rozpoczyna gawędę, bardziej zależy mu na efekcie obrazu niż na prawdzie, a czasem świadomie nie powie jak było naprawdę. Narrator jest bowiem - tego nie da się ukryć - zafascynowany swoim bohaterem i obiektywnie uważa, że każdy, kto rozumie nie najprostszą osobowość bohatera, będzie mu przyjacielem, byle na przykład pojął jego fantazję w postępowaniu z ludźmi.

pro memoria - ku pamięci, na pamiątkę
itinerariusz - dziennik [podróży zawierający informacje o warunkach wędrówki i trasach

Pytania do tekstu:
1. Określ relacje, jakie mogą zachodzić między autorem, bohaterem, a narratorem pamiętnika (akapity 1 i 2)
2. Wyjaśnij, czym kierował się Pasek w kreowaniu własnej osoby w pamiętnikach.
3. Wymień różne typy zapisków pro memoria. Wskaż ich cechy typowe.
4. Wyjaśnij, w jaki sposób Pasek traktował prawdę w swoim utworze.
5. Określ, w jakim celu Czesław Hernas przytacza fragmenty z Pamiętników Paska.
6. Łącząc w Pamiętnikach elementy różnych sposobów utrwalania przeszłości, autor preferuje jeden z nich. Przedstaw jego istotę.
7. Scharakteryzuj relacje między narratorem a bohaterem w Pamiętnikach Paska.
8. Nazwij styl językowy dominujący w tekście. Swój wybór potwierdź trzema przykładami.